Μια σειρά της Μαρίνας Δανέζη.

Αθήνα… Μητρόπολη-σύμβολο του ευρωπαϊκού Νότου, με ισόποσες δόσεις «grunge and grace», όπως τη συστήνουν στον πλανήτη κορυφαίοι τουριστικοί οδηγοί, που βλέπουν στον ορίζοντά της τη γοητευτική μίξη της αρχαίας ιστορίας με το σύγχρονο «cool».
Αλλά και μεγαλούπολη-παλίμψηστο διαδοχικών εποχών και αιώνων, διαχυμένων σε έναν αχανή ωκεανό από μπετόν και πολυκατοικίες, με ακαταμάχητα κοντράστ και εξόφθαλμες αντιθέσεις, στο κέντρο και τις συνοικίες της οποίας, ζουν και δρουν τα σχεδόν 4.000.000 των κατοίκων της.

Ένα πλήθος διαρκώς εν κινήσει, που από μακριά μοιάζει τόσο απρόσωπο και ομοιογενές, μα όσο το πλησιάζει ο φακός, τόσο καθαρότερα διακρίνονται τα άτομα, οι παρέες, οι ομάδες κι οι κοινότητες που γράφουν κεφάλαια στην ιστορίας της «ένδοξης πόλης».

Αυτό ακριβώς το ζουμ κάνει η κάμερα του ντοκιμαντέρ «ΚΛΕΙΝΟΝ ΑΣΤΥ – Ιστορίες της πόλης», αναδεικνύοντας το άγραφο στόρι της πρωτεύουσας και φωτίζοντας υποφωτισμένες πλευρές του ήδη γνωστού.
Άνδρες και γυναίκες, άνθρωποι της διπλανής πόρτας και εμβληματικές προσωπικότητες, ανήσυχοι καλλιτέχνες και σκληρά εργαζόμενοι, νέοι και λιγότερο νέοι, «βέροι» αστοί και εσωτερικοί μετανάστες, ντόπιοι και πρόσφυγες, καταθέτουν στα πλάνα του τις ιστορίες τους, τις διαφορετικές ματιές τους, τα μικρότερα ή μεγαλύτερα επιτεύγματά τους και τα ιδιαίτερα σήματα επικοινωνίας τους στον κοινό αστικό χώρο.

Το «ΚΛΕΙΝΟΝ ΑΣΤΥ – Ιστορίες της πόλης» είναι ένα τηλεοπτικό ταξίδι σε ρεύματα, τάσεις, κινήματα και ιδέες στα πεδία της μουσικής, του θεάτρου, του σινεμά, του Τύπου, του design, της αρχιτεκτονικής, της γαστρονομίας που γεννήθηκαν και συνεχίζουν να γεννιούνται στον αθηναϊκό χώρο.
«Καρποί» ιστορικών γεγονότων, τεχνολογικών εξελίξεων και κοινωνικών διεργασιών, μα και μοναδικά «αστικά προϊόντα» που «παράγει» το σμίξιμο των «πολλών ανθρώπων», κάποια θ’ αφήσουν ανεξίτηλο το ίχνος τους στη σκηνή της πόλης και μερικά θα διαμορφώσουν το «σήμερα» και το «αύριο» όχι μόνο των Αθηναίων, αλλά και της χώρας.

Μέσα από την περιπλάνησή του στις μεγάλες λεωφόρους και τα παράπλευρα δρομάκια, σε κτίρια-τοπόσημα και στις «πίσω αυλές», σε εμβληματικά στέκια και σε άσημες «τρύπες», αλλά κυρίως μέσα από τις αφηγήσεις των ίδιων των ανθρώπων-πρωταγωνιστών το «ΚΛΕΙΝΟΝ ΑΣΤΥ – Ιστορίες της πόλης» αποθησαυρίζει πρόσωπα, εικόνες, φωνές, ήχους, χρώματα, γεύσεις και μελωδίες ανασυνθέτοντας μέρη της μεγάλης εικόνας αυτού του εντυπωσιακού παλιού-σύγχρονου αθηναϊκού μωσαϊκού που θα μπορούσαν να διαφύγουν.

Με συνοδοιπόρους του ακόμη ιστορικούς, κριτικούς, κοινωνιολόγους, αρχιτέκτονες, δημοσιογράφους, αναλυτές και με πολύτιμο αρχειακό υλικό το «ΚΛΕΙΝΟΝ ΑΣΤΥ – Ιστορίες της πόλης» αναδεικνύει διαστάσεις της μητρόπολης που μας περιβάλλει αλλά συχνά προσπερνάμε και συμβάλλει στην επανερμηνεία του αστικού τοπίου ως στοιχείου μνήμης αλλά και ζώσας πραγματικότητας.

Ένα φάντασμα πλανιέται από το ξέσπασμα της κρίσης και μετά στα κινηματογραφικά δρώμενα της πόλης, το φάντασμα «Greek Weird Wave».

Όταν στις αρχές της δεκαετίας του 2010 ο Στιβ Ρόουζ, δημοσιογράφος του βρετανικού The Guardian, έκανε λόγο για το «παράξενο κύμα» που εξέπεμπε το σύγχρονο ελληνικό σινεμά, στην προσπάθειά του να ομαδοποιήσει τον εμβληματικό «Κυνόδοντα» και κάποιες ακόμη σημαντικές ταινίες της εποχής, προφανώς δεν φανταζόταν ότι τελικά «βάφτιζε» μια κατηγορία του νέου ελληνικού κινηματογράφου που διεθνώς θα γινόταν άκρως αναγνωρίσιμη, στη δε Ελλάδα θα πυροδοτούσε ερωτήματα, αντιρρήσεις και ενστάσεις.

Ο Βρετανός δημοσιογράφος υποστήριζε την ύπαρξη του Greek Weird Wave επικαλούμενος στοιχεία ύφους και θεματολογίας, θεωρώντας την τότε ελληνική παραγωγή ταινιών προϊόν της μεγάλης οικονομικής κρίσης και μιας Αθήνας, που ήδη από το 2008 αποτελούσε θέρετρο συγκρούσεων και ταραχών: «Είναι απλώς τυχαίο το γεγονός ότι η πιο “χαωμένη” χώρα του κόσμου κάνει τον πιο “χαωμένο” κινηματογράφο του κόσμου;» αναρωτιόταν.

Το ΚΛΕΙΝΟΝ ΑΣΤΥ – Ιστορίες της Πόλης στο επεισόδιο «Greek Weird Wave» με την πολύτιμη συμβολή Ελλήνων σκηνοθετών (της εντός ή εκτός εισαγωγικών weird γενιάς), παραγωγών, διευθυντών φωτογραφίας, σκηνογράφων και δημοσιογράφων-κριτικών φωτίζει την αμφιλεγόμενη τάση, που για κάποιους «δεν υπήρξε ποτέ» και για άλλους «έδωσε ώθηση» στο ελληνικό σινεμά, «άνοιξε δρόμους στο εξωτερικό» και σήμερα ακόμη «μετράει».

Στο επίκεντρο της συζήτησης, που ανοίγουν και συντονίζουν οι Άκης Καπράνος και Ηλίας Φραγκούλης, τίθεται το κατά πόσον υπήρξε ποτέ πραγματικά το περίφημο Greek Weird Wave, αν ήταν δηλαδή ένα υπαρκτό κινηματογραφικό κίνημα, ένα αυθεντικό ρεύμα ή φιλμική τάση ή αποτέλεσε μια εξ ολοκλήρου μιντιακή επινόηση, η οποία υιοθετήθηκε από ΜΜΕ και φεστιβάλ ως catchy «ομπρέλα» ταινιών χωρίς άλλη συγγένεια, πέρα του ότι είναι …ελληνικές.

Βοήθησε άραγε ο χαρακτηρισμός «περίεργο» την εξέλιξη του νέου ελληνικού σινεμά ή έγινε απλώς το «διαβατήριο» να προβληθούν «σε μια ντουζίνα φεστιβάλ» του εξωτερικού κάμποσα φιλμ, οδηγώντας την παραγωγή σε μια «φεστιβαλολαγνεία», όταν «ο τελικός σκοπός της θα πρέπει να είναι ο θεατής»;

Οι συμμετέχοντες στοχάζονται μεταξύ άλλων πάνω στο τι εστί «weird», τι είναι τελικά το «παράξενο» και ποια η σχέση του με το ποιητικό, σκιαγραφούν τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά τού υπό εξέταση ρεύματος (το άχρονο, το άτοπο, την ψυχρή κάμερα, το υπερρεαλιστικό χιούμορ…), διερευνούν τη σχέση του με τα πενιχρά οικονομικά μέσα της εποχής, τις εξ ανάγκης low budget παραγωγές που έγιναν τελικά «στυλ», την υπερπροσπάθεια και το ρόλο των φίλων και των μικρών ομάδων στη δημιουργία μιας «φουρνιάς» γοητευτικά αλλόκοτων ταινιών σ’ ένα επεισόδιο για σινεφίλ και όχι μόνο, όπου με αφορμή μια τάση «πρωταγωνιστεί» όλο το νέο ελληνικό σινεμά.

Γιάννης Βεσλεμές (Σκηνοθέτης - Μουσικοσυνθέτης), Αλέξανδρος Βούλγαρης (Σκηνοθέτης - Μουσικός), Κάτια Γκουλιώνη (Ηθοποιός), Άκης Καπράνος (Κριτικός Κινηματογράφου - Μουσικός), Κωνσταντίνος Κοντοβράκης (Παραγωγός Heretic), Έκτορας Λυγίζος (Σκηνοθέτης), Μπάμπης Μακρίδης (Σκηνοθέτης), Ηρακλής Μαυροειδής (Παραγωγός Boo Productions), Έλλη Παπαγεωργακοπούλου (Σκηνογράφος - Ενδυματολόγος), Αργύρης Παπαδημητρόπουλος (Σκηνοθέτης), Σίμος Σαρκετζής (Διευθυντής Φωτογραφίας), Σύλλας Τζουμέρκας (Σκηνοθέτης), Ηλίας Φραγκούλης (Δημοσιογράφος - Κριτικός Κινηματογράφου), Άγγελος Φραντζής (Σκηνοθέτης)