Η εκπομπή γιόρτασε φέτος τα 40 χρόνια δημιουργικής παρουσίας στη Δημόσια Τηλεόραση, καταγράφοντας τα πρόσωπα που αντιπροσωπεύουν και σφραγίζουν τον πολιτισμό μας.
Δημιούργησε έτσι ένα πολύτιμο «Εθνικό Αρχείο» όπως το χαρακτήρισε το σύνολο του Τύπου.

Μια εκπομπή σταθμός στα πολιτιστικά δρώμενα του τόπου μας, που δεν κουράστηκε στιγμή μετά από τόσα χρόνια, αντίθετα πλούτισε σε εμπειρίες και γνώση.

Ατέλειωτες ώρες δουλειάς, έρευνας, μελέτης και βασάνου πίσω από κάθε πρόσωπο που καταγράφεται και παρουσιάζεται στην οθόνη της ΕΡΤ2. Πρόσωπα που σηματοδότησαν με την παρουσία και το έργο τους την πνευματική, πολιτιστική και καλλιτεχνική πορεία του τόπου μας.

Πρόσωπα που δημιούργησαν πολιτισμό, που έφεραν εντός τους πολιτισμό και εξύψωσαν με αυτό το «μικρό πέτρινο ακρωτήρι στη Μεσόγειο» όπως είπε ο Γιώργος Σεφέρης «που δεν έχει άλλο αγαθό παρά τον αγώνα του λαού του, τη θάλασσα, και το φως του ήλιου...»

«Εθνικό αρχείο» έχει χαρακτηριστεί από το σύνολο του Τύπου και για πρώτη φορά το 2012 η Ακαδημία Αθηνών αναγνώρισε και βράβευσε οπτικοακουστικό έργο, απονέμοντας στους δημιουργούς παραγωγούς και σκηνοθέτες Γιώργο και Ηρώ Σγουράκη το Βραβείο της Ακαδημίας Αθηνών για το σύνολο του έργου τους και ιδίως για το «Μονόγραμμα» με το σκεπτικό ότι: «…οι βιογραφικές τους εκπομπές αποτελούν πολύτιμη προσωπογραφία Ελλήνων που έδρασαν στο παρελθόν αλλά και στην εποχή μας και δημιούργησαν, όπως χαρακτηρίστηκε, έργο “για τις επόμενες γενεές”».

Η ιδέα της δημιουργίας ήταν του παραγωγού - σκηνοθέτη Γιώργου Σγουράκη, όταν ερευνώντας, διαπίστωσε ότι δεν υπάρχει ουδεμία καταγραφή της Ιστορίας των ανθρώπων του πολιτισμού μας, παρά αποσπασματικές καταγραφές. Επιθυμούσε να καταγράψει με αυτοβιογραφική μορφή τη ζωή, το έργο και η στάση ζωής των προσώπων, έτσι ώστε να μην υπάρχει κανενός είδους παρέμβαση και να διατηρηθεί ατόφιο το κινηματογραφικό ντοκουμέντο.

Άνθρωποι της διανόησης και Τέχνης καταγράφτηκαν και καταγράφονται ανελλιπώς στο Μονόγραμμα. Άνθρωποι που ομνύουν και υπηρετούν τις Εννέα Μούσες, κάτω από τον «νοητό ήλιο της Δικαιοσύνης και τη Μυρσίνη τη Δοξαστική…» για να θυμηθούμε και τον Οδυσσέα Ελύτη ο οποίος έδωσε και το όνομα της εκπομπής στον Γιώργο Σγουράκη. Για να αποδειχτεί ότι ναι, προάγεται ακόμα ο πολιτισμός στην Ελλάδα, η νοητή γραμμή που μας συνδέει με την πολιτιστική μας κληρονομιά ουδέποτε έχει κοπεί.

Σε κάθε εκπομπή ο/η αυτοβιογραφούμενος/η οριοθετεί το πλαίσιο της ταινίας η οποία γίνεται γι' αυτόν. Στη συνέχεια με τη συνεργασία τους καθορίζεται η δομή και ο χαρακτήρας της όλης παρουσίασης. Μελετούμε αρχικά όλα τα υπάρχοντα βιογραφικά στοιχεία, παρακολουθούμε την εμπεριστατωμένη τεκμηρίωση του έργου του προσώπου το οποίο καταγράφουμε, ανατρέχουμε στα δημοσιεύματα και στις συνεντεύξεις που το αφορούν και μετά από πολύμηνη πολλές φορές προεργασία ολοκληρώνουμε την τηλεοπτική μας καταγραφή.

Το σήμα της σειράς είναι ακριβές αντίγραφο από τον σπάνιο σφραγιδόλιθο που υπάρχει στο Βρετανικό Μουσείο και χρονολογείται στον τέταρτο ως τον τρίτο αιώνα π.Χ. και είναι από καφετί αχάτη.

Τέσσερα γράμματα συνθέτουν και έχουν συνδυαστεί σε μονόγραμμα. Τα γράμματα αυτά είναι το Υ, Β, Ω και Ε. Πρέπει να σημειωθεί ότι είναι πολύ σπάνιοι οι σφραγιδόλιθοι με συνδυασμούς γραμμάτων, όπως αυτός που έχει γίνει το χαρακτηριστικό σήμα της τηλεοπτικής σειράς.

Το χαρακτηριστικό μουσικό σήμα που συνοδεύει τον γραμμικό αρχικό σχηματισμό του σήματος με την σύνθεση των γραμμάτων του σφραγιδόλιθου, είναι δημιουργία του συνθέτη Βασίλη Δημητρίου.

Μέχρι σήμερα έχουν καταγραφεί περίπου 400 πρόσωπα και θεωρούμε ως πολύ χαρακτηριστικό, στην αντίληψη της δημιουργίας της σειράς, το ευρύ φάσμα ειδικοτήτων των αυτοβιογραφουμένων, που σχεδόν καλύπτουν όλους τους επιστημονικούς, καλλιτεχνικούς και κοινωνικούς χώρους με τις ακόλουθες ειδικότητες: αρχαιολόγοι, αρχιτέκτονες, αστροφυσικοί, βαρύτονοι, βιολονίστες, βυζαντινολόγοι, γελοιογράφοι, γεωλόγοι, γλωσσολόγοι, γλύπτες, δημοσιογράφοι, διαστημικοί επιστήμονες, διευθυντές ορχήστρας, δικαστικοί, δικηγόροι, εγκληματολόγοι, εθνομουσικολόγοι, εκδότες, εκφωνητές ραδιοφωνίας, ελληνιστές, ενδυματολόγοι, ερευνητές, ζωγράφοι, ηθοποιοί, θεατρολόγοι, θέατρο σκιών, ιατροί, ιερωμένοι, ιμπρεσάριοι, ιστορικοί, ιστοριοδίφες, καθηγητές πανεπιστημίων, κεραμιστές, κιθαρίστες, κινηματογραφιστές, κοινωνιολόγοι, κριτικοί λογοτεχνίας, κριτικοί τέχνης, λαϊκοί οργανοπαίκτες, λαογράφοι, λογοτέχνες, μαθηματικοί, μεταφραστές, μουσικολόγοι, οικονομολόγοι, παιδαγωγοί, πιανίστες, ποιητές, πολεοδόμοι, πολιτικοί, σεισμολόγοι, σεναριογράφοι, σκηνοθέτες, σκηνογράφοι, σκιτσογράφοι, σπηλαιολόγοι, στιχουργοί, στρατηγοί, συγγραφείς, συλλέκτες, συνθέτες, συνταγματολόγοι, συντηρητές αρχαιοτήτων και εικόνων, τραγουδιστές, χαράκτες, φιλέλληνες, φιλόλογοι, φιλόσοφοι, φυσικοί, φωτογράφοι, χορογράφοι, χρονογράφοι, ψυχίατροι.

Ο Γιώργος Ρόρρης, από τα ορεινά της Αρκαδίας, ο ζωγράφος που αγάπησε τις γυναίκες και τις έκανε πρωταγωνίστριες στον καμβά του, αυτοβιογραφείται με χιούμορ και ειλικρίνεια, σε δυο συνέχειες στο Μονόγραμμα.

Γεννήθηκε και μεγάλωσε σε δύο χωριά, στον Κοσμά στον Πάρνωνα Κυνουρίας, το ορεινό χωριό του πατέρα του, μέσα στα έλατα και τις καστανιές σε υψόμετρο 1.150 και στον Βρονταμά, το πεδινό χωριό της μάνας του, στα όρια Αρκαδίας και Λακωνίας. Ο γενέθλιος τόπος τον ακολουθεί παντού και υπήρξε η καθοριστική πολιτισμική επιρροή που διαμόρφωσε τον τρόπο σκέψης και την αισθητική του.

Τα παιδικά του χρόνια τα πέρασε στο μαγαζί του παππού του μια χασαποταβέρνα, οινοκρεοπωλείο, όπως ήταν διαμορφωμένα τότε στα χωριά τα μαγαζιά, σερβίροντας κρασί. Ήταν μια ταβέρνα και πάνω το σπίτι που έμεναν. Εδώ πήγαινε σχολείο, εδώ γνώρισε «τις πρώτες τελετουργίες της ζωής αλλά και τις τελετουργίες της πίστης» αφού διετέλεσε και παπαδοπαίδι.

«Αλλά και πέραν αυτού και περισσότερο απ' όλα, ο καιρός σ' αυτό το χωριό, δεν ήταν πάντα αυτός ο ωραίος καιρός, αυτή η λιακάδα αλλά κυρίως με την πρώτη αφορμή έβρεχε, έπεφτε ομίχλη, κυρίως ομίχλη, τον Οκτώβριο, Νοέμβριο, ομίχλη πολλών ημερών που έκρυβε τα πάντα» λέει.

Δεν φανταζόταν καν ότι θα σπουδάσει ζωγραφική. Ένας καθηγητής του στο Γυμνάσιο τον ώθησε να το επιχειρήσει. Μπήκε στην Καλών Τεχνών και περνούσε τα έτη, όλα με άριστα. Δάσκαλοι του ο Τέτσης, ο Βαλαβανίδης.(βοηθός του Τέτση από την ομάδα των Νεορεαλιστών). Η σχέση του με τον Τσαρούχη, ξεκίνησε όταν ο ίδιος τόλμησε να του ζητήσει να δει έργα του.

Ακολούθησαν οι σπουδές στη Μποζάρ στο Παρίσι. Η Σχολή αυτή βρισκόταν απέναντι απ' το Λούβρο δίπλα στο Σηκουάνα σε μια από τις πιο ωραίες συνοικίες, της γαλλικής πρωτεύουσας.

Γυρνώντας από τη Γαλλία μετά από τέσσερα χρόνια παραμονής, αισθάνθηκε επιτακτική την ανάγκη να γνωρίσει την Αθήνα.

«Και τι έκανα, έκλεινα το ατελιέ κι έφευγα από δω κι έκανα βόλτες χωρίς κανένα σκοπό κι έφτανα μέχρι του Ρέντη, μέχρι τον Πειραιά. Στεκόμουν σε πλατείες, καθόμουν σε καφενεία. Κι αυτό μου δημιούργησε, αρχές του '90, σιγά-σιγά την επιθυμία να την ζωγραφίσω. Και ξεκίνησα το '93 να ζωγραφίζω».

Οι πίνακες του πάντα μεγάλοι, ταυτόχρονα και κάποιοι πολύ μικροί αφού παράλληλα εξοικειώθηκε και μ' ένα άλλο υλικό που το αγάπησε πάρα πολύ για τα αποτελέσματά του, την υδατογραφία, την ακουαρέλα.

«Συνήθως εκφράζομαι καλύτερα στις μεγάλες διαστάσεις, πράγμα που ξεκίνησε να γίνεται σχεδόν από το 1ο έτος. Στο 3ο παραδείγματος χάρη έτος βρήκα τη διάθεση ας πούμε και ξεκίνησα και ζωγράφισα έναν πίνακα σχεδόν τρία (3) μέτρα, πολύ μεγάλη διάσταση».

«Δεν θέλω φωτομοντέλα, αλλά ανθρώπους πάσχοντες» λέει. Όταν ζωγραφίζει γυναίκες προσέχει πολύ τον περιβάλλοντα χώρο δίνει και το όνομα της γυναίκας στον πίνακα. «Όμως επέμενα να μην είναι ανώνυμες σπουδές γυμνού, να έχουν όνομα, η Λαμπρινή, η Γιάννα, η Αλεξάνδρα, δεν είναι ανώνυμες, το πρόσωπό τους δεν αποκρύπτεται, παίζει σημαντικότερο ρόλο».

Ο Γιώργος Ρόρρης αγάπησε τη ζωγραφική, προσεταιρίστηκε τη γλώσσα της ζωγραφικής και δεν το μετάνιωσε ποτέ. «Η ζωγραφική ταυτόχρονα έχει καταστεί για μένα ένα όχημα συνεχούς φυγής απ' οτιδήποτε το τετριμμένο, απ' οτιδήποτε το πεζό, απ' οτιδήποτε το κοινότυπο και το βλακώδες. Δεν μπορώ να ζήσω, δεν μπορώ να φανταστώ τον εαυτό μου να ζήσω χωρίς να ζωγραφίζω» καταλήγει.

Πρόσφατα του απονεμήθηκε το παράσημο του Χρυσού Σταυρού του Τάγματος της Τιμής από την Πρόεδρο της Δημοκρατίας Κατερίνα Σακελλαροπούλου. Η απονομή έγινε σε ειδική τελετή στο Προεδρικό Μέγαρο, όπου βραβεύτηκαν και άλλες 10 προσωπικότητες των Γραμμάτων και των Τεχνών.

«Οι τιμητικές αυτές διακρίσεις, τις οποίες σας απονέμω με χαρά, είναι μια αναγνώριση της αξίας και του ήθους σας, στοιχεία ανεκτίμητα που λειτουργούν παραδειγματικά για όλους μας» τόνισε η Πρόεδρος της Δημοκρατίας, στην ομιλία της.