Το συγκλονιστικό αυτοβιογραφικό διήγημα του Γεωργίου Βιζυηνού, «Ποίος ήτον ο φονεύς του αδελφού μου», μεταφέρει στη μικρή οθόνη ο Μανούσος Μανουσάκης μέσα από τη μίνι σειρά μυθοπλασίας της ΕΡΤ.

Η ιστορία… Η βαθιά αγάπη της μητέρας για τον ξενιτεμένο της γιο, Γιωργή, και η οδύνη και η απελπισία της για την ανεξήγητη δολοφονία του άλλου της γιου, του Χρηστάκη, αποτυπώνονται ανάγλυφα στο διήγημα του Γεωργίου Βιζυηνού. Η επιστροφή του ξενιτεμένου γλυκαίνει κάπως τον πόνο της, αλλά δεν γιατρεύει τον καημό της. Εξορκίζει, λοιπόν, τον Γιωργή και τον άλλο γιο της, τον Μιχαήλο, να ψάξουν να βρουν τον φονιά του αδελφού τους και να μην τον αφήσουν ανεκδίκητο. Φυσικά, αγνοεί ποιος είναι ο φονιάς του γιου της και τον αναζητεί εναγωνίως, τη στιγμή που ο προστατευόμενός της Τούρκος, ο Κιαμήλης, τον οποίο είχε γιατροπορέψει σαν δικό της παιδί, ύστερα από μια δραματική περιπέτεια, επίσης δεν γνωρίζει ότι είναι αυτός που -άθελά του- έχει σκοτώσει τον γιο της ευεργέτιδάς του. Μια συγκλονιστική αποκάλυψη, η οποία όταν έρχεται στο φως, έχει τραγικές συνέπειες. Ο Κιαμήλης χάνει τα λογικά του και παρακαλεί τον Γιωργή να μην το πει στη μητέρα του. Για να εξιλεωθεί, τρελός πια, αφοσιώνεται στη δούλεψη της μάνας, η οποία δεν μαθαίνει ποτέ τίποτα.

Το διήγημα, με αριστοτεχνικό τρόπο, κινείται παράλληλα στο παρόν και στο παρελθόν και περιγράφει με ενάργεια την κοινωνία της εποχής, αναλύοντας με διορατικότητα τους ανθρώπινους χαρακτήρες, με κορυφαίο τραγικό πρόσωπο τη μάνα, που μοιάζει με ηρωίδα αρχαίας τραγωδίας. Τη σεναριακή διασκευή του διηγήματος υπογράφουν ο Σταύρος Αβδούλος και η Ειρήνη Ριτσώνη. Το ρόλο της κεντρικής ηρωίδας, της τραγικής μάνας, ερμηνεύει η Τατιάνα Παπαμόσχου. Ο Νικόλας Παπαγιάννης υποδύεται τον Κιαμήλ, ο Ευθύμης Γεωργόπουλος τον έναν γιο, Μιχαήλο, και ο Σόλων Τσούνης τον ξενιτεμένο γιο, Γιωργή. Η Ντίνα Μιχαηλίδου αναλαμβάνει τον ρόλο της Βαλινδέ, μητέρας του Κιαμήλ, ο Μιχάλης Αρτεμισιάδης του ταχυδρόμου Χαραλαμπή, και ο Γιάννης Αρτεμισιάδης στον ρόλο του Χρηστάκη, του δολοφονημένου γιού. Ακόμη, στη σειρά εμφανίζονται οι Μανταλένα Παπαδάτου (Ντεμέτ, αδερφή του Κιαμήλ), Έλενα Πιερίδου (Ναζιλέ, αρραβωνιαστικιά του Κιαμήλ), Δημήτρης Γεωργιάδης (Αχμέτ Εφέντης, ανακριτής, αδερφός του Κιαμήλ), Γιάννης Αρτεμισιάδης (Χρηστάκης, ο δολοφονημένος γιος), Κώστας Φλωκατούλας (δάσκαλος Δερβίσηδων/Σεΐχης), Γιώργος Καφετζόπουλος (Ομάρ, αδερφός της Ναζιλέ) κ.ά.

Τα γυρίσματα της σειράς «Ποίος ήτον ο φονεύς του αδελφού μου» πραγματοποιήθηκαν σε τοποθεσίες που μεταφέρουν την ατμόσφαιρα εποχής του διηγήματος, όπως το Αρχοντικό των Μπενιζέλων και το Μουσείο Λαϊκής Τέχνης και Παράδοσης «Αγγελική Χατζημιχάλη» στην Πλάκα, καθώς και, εκτός Αθήνας, στην Ξάνθη και στον Παλαιό Παντελεήμονα.

Μεγάλη είναι η χαρά της μάνας του Γιωργή, όταν πηγαίνει να τον συναντήσει στην Πόλη. Η επιστροφή του ξενιτεμένου γλύκανε κάπως τον καημό της για τον ανεξιχνίαστο φόνο του άλλου της γιου, του Χρηστάκη, αλλά δεν ήταν δυνατό να εξαλείψει τη διάθεσή της για εκδίκηση. Ήταν παραμονή των Φώτων όταν ο Χαραλάμπης, ένας παιδικός φίλος του Χρηστάκη, έρχεται στο σπίτι τους, σε ένα χωριό της Ανατολικής Θράκης και του προτείνει να αναλάβει ταχυδρόμος. Μια δουλειά, που έκανε εκείνος, αλλά σκοπεύει να την αφήσει. Η μάνα είναι αρνητική, διότι δεν της αρέσει ο Χαραλάμπης.
Ο Χρηστάκης, όμως, επιμένει να δεχτεί τη δουλειά, καθώς γοητεύεται από τα ταξίδια και τις περιπέτειες. Λες και ήταν παιχνίδι της μοίρας, την πρώτη κιόλας ημέρα που αναλαμβάνει, κι ενώ πηγαίνει στον σιδηροδρομικό σταθμό να παραλάβει την αλληλογραφία -μια ημέρα με μεγάλη κίνηση, διότι ερχόταν ο Πατριάρχης- βρίσκεται δολοφονημένος. Η μάνα του κάνει τα πάντα για να αποδοθεί δικαιοσύνη, αλλά όλες οι προσπάθειές της να βρεθεί και να τιμωρηθεί ο φονιάς είναι άκαρπες.
Στο ξενοδοχείο, όπου γίνεται η συνάντηση με τον Γιωργή, έρχεται μια Τουρκάλα με τον γιο της, τον Κιαμήλ. Η μάνα, βλέποντας τον Κιαμήλ, πέφτει στην αγκαλιά του, του συμπεριφέρεται σαν να είναι αγαπημένος της γιος. Το άλλο παιδί της Τουρκάλας είναι ανακριτής, από τους καλύτερους. Προσφέρεται, λοιπόν, να βοηθήσει. Η Τουρκάλα επιμένει να φιλοξενήσει τη μητέρα και τα δύο παιδιά της στο μεγάλο σπίτι της για όσον καιρό κρατάνε οι αναζητήσεις για την ανακάλυψη του φονιά. Ο Γιωργής είναι επιφυλακτικός στην αρχή, αλλά όταν ο Μιχαήλος, ο αδελφός του, λέει την ιστορία του Κιαμήλ, συμφωνεί με όλα αυτά. Τον Κιαμήλ τον είχε γιατροπορέψει η μητέρα για μερικούς μήνες, ύστερα από μια δραματική περιπέτεια. Κανείς δεν μπορεί να φανταστεί τη σχέση του Κιαμήλ με το φόνο του Χρηστάκη.