Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ του 1821 είναι ένα από τα ριζοσπαστικά, εθνικά και δημοκρατικά κινήματα των αρχών του 19ου αιώνα που επηρεάστηκαν από τη διάδοση των ιδεών του Διαφωτισμού και της Γαλλικής Επανάστασης.

Το 2021 συμπληρώνονται 200 χρόνια από την έκρηξη της Ελληνικής Επανάστασης του 1821 που οδήγησε, μετά από ραγδαίες εξελίξεις και ανατροπές, στη σύσταση του Ελληνικού κράτους του 1832.

Η τηλεοπτική σειρά ντοκιμαντέρ δεκατριών επεισοδίων που προτείνουμε, προσπαθεί να περιγράψει ευσύνοπτα και σαφώς την συναρπαστική εκείνη περίοδο του επαναστατικού Αγώνα, ως ευκαιρία για τον γενικότερο αναστοχασμό της πορείας του ελληνικού κράτους που προέκυψε από την Επανάσταση μέχρι σήμερα.
Επιθυμία μας, όμως είναι, να παρουσιάσουμε μια σειρά ντοκιμαντέρ που να παρουσιάζει Ελληνική Επανάσταση με πραγματολογική ακρίβεια και επιστημονική τεκμηρίωση.

Υπό μορφή θεμάτων θα ανατρέξουμε από την περίπλοκη αρχή του κινήματος, ήτοι την οργάνωση της Φιλικής Εταιρείας, τη στάση της ηγεσίας του ορθόδοξου κλήρου και τη θέση της Οθωμανικής αυτοκρατορίας έναντί της έως την συγκεχυμένη εξέλιξη του αγώνα και τη στάση των Μεγάλων Δυνάμεων που καθόρισε την επιτυχή έκβασή της.

Παράλληλα με τα πολεμικά και πολιτικά γεγονότα, θα αναδειχθούν και άλλες όψεις της ζωής στα χρόνια της επανάστασης, που αφορούν τη θεσμική οργάνωση και λειτουργία του κράτους, την οικονομία, το ρόλο του κλήρου κ.ά.

Δύο ακόμη διακριτά θέματα αφορούν την αποτύπωση της ελληνικής επανάστασης στην τέχνη και την ιστορική καταγραφή της από πρόσωπα που πρωταγωνίστησαν σε αυτήν.

Η κατάτμηση σε δεκατρία θέματα, καθένα υπό την εποπτεία ενός διακεκριμένου επιστήμονα που ενεργεί ως σύμβουλος, επελέγη προκειμένου να εξετασθούν πληρέστερα και αναλυτικότερα όλες οι κατηγορίες των γεγονότων και να εξιστορηθεί με ακρίβεια η εξέλιξη των περιστατικών.

Θεωρούμε ότι κατά αυτόν τον τρόπο θα μπορέσει ο θεατής να κατανοήσει καλύτερα τις επί μέρους παραμέτρους που διαμόρφωσαν τα γεγονότα που συνέβαλαν στην επιτυχημένη έκβαση του αγώνα.

Ο φιλελληνισμός είναι ένα διεθνές κίνημα της δυτικής κοινής γνώμης, το κύριο πρόταγμα του οποίου είναι η αναβίωση, η αναγέννηση της Ελλάδας, των αρχαίων ελληνικών, δημοκρατικών και πατριωτικών αξιών επί ελληνικού εδάφους.

Είναι μία κοινή γνώμη όπου πιέζει τις πολιτικές εξουσίες, έχει σαν αποτέλεσμα την παρέμβαση. Είναι ένα κίνημα της κοινής γνώμης που πιέζει τις πολιτικές εξουσίες, εντατικοποιείται τον καιρό της επανάστασης, τα χρόνια του αγώνα και οδηγεί στη στρατιωτική παρέμβαση υπέρ των ελληνικών δικαίων, των ξένων στην Ελλάδα.

Στην κεντρική φάση του φιλελληνισμού, στα χρόνια της επανάσταση, στα χρόνια της επανάστασης eχουμε μία πρώτη, άμεση αντίδραση της κοινής γνώμης, που εκδηλώνεται με την δραστηριοποίηση των κομιτάτων, σε όλες τις χώρες της τις χώρες τις Ευρωπαϊκές και ταυτόχρονα, με την κάθοδο των Φιλελλήνων εθελοντών, των εκατοντάδων Φιλελλήνων εθελοντών, που δυστυχώς αποδεκατίζονται σύντομα στη μάχη του Πέτα.

Η φιλελληνική συμμετοχή -ας πούμε- κάμπτεται με τον καιρό των εμφυλίων, για να ενταχθεί εκ νέου με την έλευση του Βύρωνα, το θάνατό του στο Μεσολόγγι λίγο νωρίτερα, τις πολιορκίες στο Μεσολόγγι και κυρίως με την παρέμβαση Ιμπραήμ, που κατέσφαξε και κατέκαψε την Πελοπόννησο.

Έτσι γύρω στα 1826, έχουμε μία δεύτερη ακμή, μια δεύτερη έξαρση του φιλελληνισμού, η οποία θα οδηγήσει στο Ναβαρίνο.

Σύμβουλος επεισοδίου: Γεώργιος Τόλιας, Διευθυντής Ερευνών ΕΙΕ

Ομιλητές: Γεώργιος Τόλιας, Άννα Καρακατσούλη, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια ΤΘΣ ΕΚΠΑ, Θοδωρής Κουτσογιάννης, Έφορος Έργων Τέχνης της Βουλής των Ελλήνων, Αλεξάνδρα Σφοίνη, Κύρια Ερευνήτρια ΕΙΕ, Κωνσταντίνος Βελέντζας, Πρόεδρος Εταιρείας Ελληνισμού και Φιλελληνισμού