Για άλλη μια χρονιά το «Μονόγραμμα» έρχεται να καταγράψει για 39η χρονιά με το δικό του μοναδικό τρόπο τα πρόσωπα που σηματοδότησαν με την παρουσία και το έργο τους την πνευματική, πολιτιστική και καλλιτεχνική πορεία του τόπου μας. Τα πρόσωπα που δημιούργησαν πολιτισμό, που έφεραν εντός τους πολιτισμό και εξύψωσαν με αυτό το «μικρό πέτρινο ακρωτήρι στη Μεσόγειο» όπως είπε ο Γιώργος Σεφέρης «που δεν έχει άλλο αγαθό παρά τον αγώνα του λαού του, τη θάλασσα, και το φως του ήλιου...».

«Εθνικό αρχείο» έχει χαρακτηριστεί από το σύνολο του Τύπου και για πρώτη φορά το 2012 η Ακαδημία Αθηνών αναγνώρισε και βράβευσε οπτικοακουστικό έργο, απονέμοντας στους δημιουργούς παραγωγούς και σκηνοθέτες Γιώργο και Ηρώ Σγουράκη το Βραβείο της Ακαδημίας Αθηνών για το σύνολο του έργου τους και ιδίως για το «Μονόγραμμα» με το σκεπτικό ότι: «…οι βιογραφικές τους εκπομπές αποτελούν πολύτιμη προσωπογραφία Ελλήνων που έδρασαν στο παρελθόν αλλά και στην εποχή μας και δημιούργησαν, όπως χαρακτηρίστηκε, έργο “για τις επόμενες γενεές”».

Η ιδέα της δημιουργίας ήταν του παραγωγού - σκηνοθέτη Γιώργου Σγουράκη, όταν ερευνώντας, διαπίστωσε ότι δεν υπάρχει ουδεμία καταγραφή της Ιστορίας των ανθρώπων του πολιτισμού μας, παρά αποσπασματικές καταγραφές. Επιθυμούσε να καταγράψει με αυτοβιογραφική μορφή τη ζωή, το έργο και η στάση ζωής των προσώπων, έτσι ώστε να μην υπάρχει κανενός είδους παρέμβαση και να διατηρηθεί ατόφιο το κινηματογραφικό ντοκουμέντο.

Σε κάθε εκπομπή ο/η αυτοβιογραφούμενος/η οριοθετεί το πλαίσιο της ταινίας η οποία γίνεται γι' αυτόν. Στη συνέχεια με τη συνεργασία τους καθορίζεται η δομή και ο χαρακτήρας της όλης παρουσίασης. Μελετούμε αρχικά όλα τα υπάρχοντα βιογραφικά στοιχεία, παρακολουθούμε την εμπεριστατωμένη τεκμηρίωση του έργου του προσώπου το οποίο καταγράφουμε, ανατρέχουμε στα δημοσιεύματα και στις συνεντεύξεις που το αφορούν και μετά από πολύμηνη πολλές φορές προεργασία ολοκληρώνουμε την τηλεοπτική μας καταγραφή.

Ο τίτλος είναι από το ομότιτλο ποιητικό έργο του Οδυσσέα Ελύτη (με τη σύμφωνη γνώμη του) και είναι απόλυτα καθοριστικός για το αντικείμενο που διαπραγματεύεται: Μονόγραμμα = Αυτοβιογραφία.

Το σήμα της σειράς είναι ακριβές αντίγραφο από τον σπάνιο σφραγιδόλιθο που υπάρχει στο Βρετανικό Μουσείο και χρονολογείται στον τέταρτο ως τον τρίτο αιώνα π.Χ. και είναι από καφετί αχάτη.

Τέσσερα γράμματα συνθέτουν και έχουν συνδυαστεί σε μονόγραμμα. Τα γράμματα αυτά είναι το Υ, Β, Ω και Ε. Πρέπει να σημειωθεί ότι είναι πολύ σπάνιοι οι σφραγιδόλιθοι με συνδυασμούς γραμμάτων, όπως αυτός που έχει γίνει το χαρακτηριστικό σήμα της τηλεοπτικής σειράς.

Το χαρακτηριστικό μουσικό σήμα που συνοδεύει τον γραμμικό αρχικό σχηματισμό του σήματος με την σύνθεση των γραμμάτων του σφραγιδόλιθου, είναι δημιουργία του συνθέτη Βασίλη Δημητρίου.

Μέχρι σήμερα έχουν καταγραφεί περίπου 400 πρόσωπα και θεωρούμε ως πολύ χαρακτηριστικό, στην αντίληψη της δημιουργίας της σειράς, το ευρύ φάσμα ειδικοτήτων των αυτοβιογραφουμένων, που σχεδόν καλύπτουν όλους τους επιστημονικούς, καλλιτεχνικούς και κοινωνικούς χώρους με τις ακόλουθες ειδικότητες: αρχαιολόγοι, αρχιτέκτονες, αστροφυσικοί, βαρύτονοι, βιολονίστες, βυζαντινολόγοι, γελοιογράφοι, γεωλόγοι, γλωσσολόγοι, γλύπτες, δημοσιογράφοι, διαστημικοί επιστήμονες, διευθυντές ορχήστρας, δικαστικοί, δικηγόροι, εγκληματολόγοι, εθνομουσικολόγοι, εκδότες, εκφωνητές ραδιοφωνίας, ελληνιστές, ενδυματολόγοι, ερευνητές, ζωγράφοι, ηθοποιοί, θεατρολόγοι, θέατρο σκιών, ιατροί, ιερωμένοι, ιμπρεσάριοι, ιστορικοί, ιστοριοδίφες, καθηγητές πανεπιστημίων, κεραμιστές, κιθαρίστες, κινηματογραφιστές, κοινωνιολόγοι, κριτικοί λογοτεχνίας, κριτικοί τέχνης, λαϊκοί οργανοπαίκτες, λαογράφοι, λογοτέχνες, μαθηματικοί, μεταφραστές, μουσικολόγοι, οικονομολόγοι, παιδαγωγοί, πιανίστες, ποιητές, πολεοδόμοι, πολιτικοί, σεισμολόγοι, σεναριογράφοι, σκηνοθέτες, σκηνογράφοι, σκιτσογράφοι, σπηλαιολόγοι, στιχουργοί, στρατηγοί, συγγραφείς, συλλέκτες, συνθέτες, συνταγματολόγοι, συντηρητές αρχαιοτήτων και εικόνων, τραγουδιστές, χαράκτες, φιλέλληνες, φιλόλογοι, φιλόσοφοι, φυσικοί, φωτογράφοι, χορογράφοι, χρονογράφοι, ψυχίατροι.

Η νέα σειρά εκπομπών:

Αυτοβιογραφούνται στην ενότητα αυτή: ο ηθοποιός Γρηγόρης Βαλτινός, ο ποιητής Κώστας Παπαγεωργίου, η ιστορικός Μαρία Ευθυμίου, ο σκηνοθέτης Κώστας Φέρρης, ο μουσικολόγος Γιώργος Μονεμβασίτης, ο σκιτσογράφος-γελοιογράφος Γήσης Παπαγεωργίου, ο σκηνοθέτης Δήμος Αβδελιώδης, η τραγουδίστρια και ποιήτρια Γιοβάννα, ο κριτικός λογοτεχνίας Δημήτρης Ραυτόπουλος, ο συνθέτης Γιώργος Κουμεντάκης, ο ηθοποιός Γιάννης Φέρτης, ο σκιτσογράφος Γιώργος Ψαρρόπουλος, ο συγγραφέας Γιάννης Παπακώστας, ο μουσικός Δημήτρης Παπαδημητρίου, ο αρχαιολόγος και Ακαδημαϊκός Μανόλης Κορρές, ο κύπριος ποιητής Κυριάκος Χαραλαμπίδης, ο ζωγράφος Γιώργος Ρόρρης, ο συγγραφέας και πολιτικός Μίμης Ανδρουλάκης, ο αρχαιολόγος Νίκος Σταμπολίδης, ο εικαστικός Δημήτρης Ταλαγάνης, η συγγραφέας Μάρω Δούκα, ο δεξιοτέχνης του κλαρίνου Βασίλης Σαλέας, ο τραγουδοποιός Κώστας Χατζής, η σκηνοθέτης Κατερίνα Ευαγγελάτου, η συγγραφέας Έρη Ρίτσου, ο πιανίστας Γιάννης Βακαρέλης, ο τυπογράφος και εκδότης Αιμίλιος Καλιακάτσος, ο συγγραφέα Φώντας Λάδης, η αρχαιολόγος Έφη Σαπουνά – Σακελλαράκη, ο ζωγράφος Δημήτρης Γέρος, και άλλοι.

Ο συγγραφέας, δημοσιογράφος κριτικός και ιστορικός μουσικής, Γιώργος Μονεμβασίτης που δηλώνει «εσχάτως και …καλλιεργητής» αυτοβιογραφείται στο Μονόγραμμα.

Γεννήθηκε το 1947 στο Γύθειο, το πρώτο αγόρι σε μια οικογένεια με άλλα δυο κορίτσια.
Μεγάλωσε στο Γύθειο στους απόηχους της εποχής του Τζοκόντο Μορέττι, Ιταλού μαέστρου που είχε εγκατασταθεί εκεί.
Η μητέρα Ελένη έπαιζε μαντολίνο, ο πατέρας Βάσος Μονεμβασίτης βιολί.

Μικρός ακόμα, εκτός από μέλος της βυζαντινής χορωδίας της Αγίας Τριάδας, έψελνε στο δεξί ψαλτήρι με πρωτοψάλτη τον Θόδωρο Σκάντζικα.

Σπούδασε στη Σχολή Πολιτικών Μηχανικών του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου. Από την πρώτη στιγμή των σπουδών μου στο ΕΜΠ έγινε μέλος της Μικτής Χορωδίας του Ιδρύματος καθώς και σολίστ κλασικής κιθάρας στις εκδηλώσεις της.

Κατά τη διάρκεια της στρατιωτικής του θητείας στην Τρίπολη, του ανέθεσαν την ευθύνη οικοδομικών και συγκοινωνιακών έργων, κάτι με το οποίο ασχολήθηκε για ένα διάστημα και μετά την αποφοίτησή του.

Είναι καλός στη μουσική, στα μαθηματικά και στις ξένες γλώσσες «Ευεξήγητο, λέει, γιατί όλα αυτά βασίζονται στα σύμβολα· και όποιος έχει ευχέρεια σε ένα, έχει και στα άλλα. Αρκεί βεβαίως να το ανακαλύψει και να το καλλιεργήσει».

Την πολυδιάστατη προσωπικότητά του δίνουν ο «Επίλογος» και τα «Μουσικά Ημερολόγια» (από το συγγραφικό του έργο) καθώς και η συνεργασία του με περιοδικά και εφημερίδες όπως Ποπ και Ροκ, TaR, Ελευθεροτυπία, Δίφωνο, Echo-Artis, BHMAgazino, ΒΗΜΑ-Βιβλίο, Μετρονόμος.

Συνεργάστηκε με την Ορχήστρα των Χρωμάτων. Η φωνή του είναι γνωστή από το ραδιόφωνο, αφού συνεργάστηκε με πολλούς σημαντικούς ραδιοφωνικούς σταθμούς ξεκινώντας από το Τρίτο Πρόγραμμα.

«Εκδώσαμε εξαιρετικά ηχογραφήματα για τα οποία νοιώθω περηφάνια, γιατί εγώ ήμουν πίσω απ' αυτά, με κυριότερο την “Αιώνια Εφηβεία της Φωνής” που ήταν ηχογραφήσεις της Φλέρυς Νταντωνάκη που τις είχα ανακαλύψει πεταμένες στην ταινιοθήκη του Τρίτο Προγράμματος. Ψάχνοντας για κάτι άλλο, συνέβη αυτό, βρήκα τυχαία ηχογραφήσεις της Φλέρυς Νταντωνάκη, οι οποίες εκδόθηκαν σε CD που μπήκε και σε ένθετο περιοδικό των Times του Λονδίνου".

Μία άλλη εκπομπή στο Τρίτο πρόγραμμα που έχει μείνει ιστορική, ήταν αυτή με την οποία γιορτάστηκαν τα 40 χρόνια του Τρίτου προγράμματος, μια εκπομπή που έκανε όλο το 1995 και ονομαζόταν “Το μουσικό ημερολόγιο του Τρίτου”. 365 εκπομπές, μια για κάθε ημέρα, που μάθαιναν οι ακροατές τι συνέβη αυτή την ημέρα στο παρελθόν της μουσική, της κλασσικής λόγιας μουσικής.

Για την προσφορά του έχει βραβευτεί από διάφορους φορείς όπως ο Δήμος Πεντέλης, ο Δήμος Νέου Ηρακλείου Αττικής, το Εμπορικό Επιμελητήριο Λακωνίας

Έχει γράψει σχόλια σε πολλές δισκογραφικές εκδόσεις, αλλά και προλόγους σε βιβλία που εστιάζουν στη μουσική.

Είναι παντρεμένος με την παιδαγωγό και σολίστ πιάνου Ντιάνα Βρανούση, με την οποία συχνά συνεργάζεται.