Τριάντα πέντε χρόνια συνεχούς παρουσίας το «Μονόγραμμα», η μακροβιότερη πολιτιστική εκπομπή της δημόσιας τηλεόρασης, έχει καταγράψει με μοναδικό τρόπο τα πρόσωπα που σηματοδότησαν με την παρουσία και το έργο τους την πνευματική, πολιτιστική και καλλιτεχνική πορεία του τόπου μας.

«Εθνικό αρχείο» έχει χαρακτηριστεί από το σύνολο του Τύπου και για πρώτη φορά το 2012, η Ακαδημία Αθηνών αναγνώρισε και βράβευσε οπτικοακουστικό έργο, απονέμοντας στους δημιουργούς-παραγωγούς και σκηνοθέτες Γιώργο και Ηρώ Σγουράκη το Βραβείο της Ακαδημίας Αθηνών για το σύνολο του έργου τους και ιδίως για το «Μονόγραμμα» με το σκεπτικό ότι: «…οι βιογραφικές τους εκπομπές αποτελούν πολύτιμη προσωπογραφία Ελλήνων που έδρασαν στο παρελθόν αλλά και στην εποχή μας και δημιούργησαν, όπως χαρακτηρίστηκε, έργο “για τις επόμενες γενεές”».
Έθνος χωρίς ιστορική μνήμη, και χωρίς συνέχεια πολιτισμού, είναι καταδικασμένο. Και είμαστε υποχρεωμένοι ως γενιά, να βρούμε τις βέβαιες πατημασιές, πάνω στις οποίες θα πατήσουν οι επόμενες γενιές. Πώς; Βαδίζοντας στα χνάρια του πολιτισμού που άφησαν οι μεγάλοι της εποχής μας. Στο μεσοστράτι δύο αιώνων, και υπερήφανοι που γεννηθήκαμε την ίδια εποχή με αυτούς και κοινωνήσαμε της Τέχνης τους, οφείλουμε να τα περιφρουρήσουμε, να τα περισώσουμε.

Η ιδέα της δημιουργίας ήταν του παραγωγού-σκηνοθέτη Γιώργου Σγουράκη, προκειμένου να παρουσιαστεί με αυτοβιογραφική μορφή η ζωή, το έργο και η στάση ζωής των προσώπων που δρουν στην πνευματική, πολιτιστική, καλλιτεχνική, κοινωνική και γενικότερα στη δημόσια ζωή, ώστε να μην υπάρχει κανενός είδους παρέμβαση και να διατηρηθεί ατόφιο το κινηματογραφικό ντοκουμέντο.

Η μορφή της κάθε εκπομπής έχει στόχο την αυτοβιογραφική παρουσίαση (καταγραφή σε εικόνα και ήχο) ενός ατόμου που δρα στην πνευματική, καλλιτεχνική, πολιτιστική, πολιτική, κοινωνική και γενικά στη δημόσια ζωή, κατά τρόπο που κινεί το ενδιαφέρον των συγχρόνων του.
Ο τίτλος είναι από το ομότιτλο ποιητικό έργο του Οδυσσέα Ελύτη (με τη σύμφωνη γνώμη του) και είναι απόλυτα καθοριστικός για το αντικείμενο που πραγματεύεται: Μονόγραμμα = Αυτοβιογραφία.

Το σήμα της σειράς είναι ακριβές αντίγραφο από τον σπάνιο σφραγιδόλιθο που υπάρχει στο Βρετανικό Μουσείο και χρονολογείται στον 4ο ώς τον 3ο αιώνα π.Χ. και είναι από καφετί αχάτη.
Τέσσερα γράμματα συνθέτουν και έχουν συνδυαστεί σε μονόγραμμα. Τα γράμματα αυτά είναι το Υ, το Β, το Ω και το Ε. Πρέπει να σημειωθεί ότι είναι πολύ σπάνιοι οι σφραγιδόλιθοι με συνδυασμούς γραμμάτων, όπως αυτός που έχει γίνει το χαρακτηριστικό σήμα της τηλεοπτικής σειράς.

Το χαρακτηριστικό μουσικό σήμα που συνοδεύει τον γραμμικό αρχικό σχηματισμό του σήματος με τη σύνθεση των γραμμάτων του σφραγιδόλιθου, είναι δημιουργία του συνθέτη Βασίλη Δημητρίου.

Σε κάθε εκπομπή ο/η αυτοβιογραφούμενος/η οριοθετεί το πλαίσιο της ταινίας, η οποία γίνεται γι' αυτόν. Στη συνέχεια, με τη συνεργασία τους καθορίζεται η δομή και ο χαρακτήρας της όλης παρουσίασης. Μελετούμε αρχικά όλα τα υπάρχοντα βιογραφικά στοιχεία, παρακολουθούμε την εμπεριστατωμένη τεκμηρίωση του έργου του προσώπου το οποίο καταγράφουμε, ανατρέχουμε στα δημοσιεύματα και στις συνεντεύξεις που το αφορούν και έπειτα από πολύμηνη πολλές φορές προεργασία, ολοκληρώνουμε την τηλεοπτική μας καταγραφή.

Στη δημιουργία της σειράς των εκπομπών συνεργάστηκαν:
Παραγωγός: Γιώργος Σγουράκης
Σκηνοθέτες: Γιάννης Ξανθόπουλος, Χρίστος Ακρίδας, Κιμ Ντίμον, Μπάμπης Πλαϊτάκης, Γιώργος Σγουράκης και Περικλής K. Ασπρούλιας
Φωτογραφία: Στάθης Γκόβας
Ηχοληψία: Νίκος Παναγοηλιόπουλος
Μοντάζ: Σταμάτης Μαργέτης και Γιώργος Γεωργόπουλος
Διεύθυνση παραγωγής: Στέλιος Σγουράκης

Ο συνθέτης Γιώργος Χατζηνάσιος αυτοβιογραφείται στο αποψινό «Μονόγραμμα». Μακεδονίτικες οι ρίζες του συνθέτη και από τους δύο γονείς. Γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη το 1942. Ο πατέρας του, καθηγητής Μουσικής σε Ωδείο της Θεσσαλονίκης, διείδε το ταλέντο του γιου του, σε πρώιμη ηλικία. Έφηβος ακόμα, μαζί με το Ωδείο και το Γυμνάσιο, ο Γιώργος Χατζηνάσιος άρχισε να παίζει και επαγγελματικά. Από 14 χρόνων, είναι ήδη ένας αξιόλογος πιανίστας με ιδιαίτερη κλήση στην τζαζ.

Άρχισε μαθήματα πιάνου από 6 χρόνων στο Μακεδονικό Ωδείο Θεσσαλονίκης, συνέχισε τις σπουδές του στο Ωδείο Αθηνών και στο Εθνικό Ωδείο. Στη συνέχεια, έφυγε για το Παρίσι, όπου σπούδασε σύνθεση και ενορχήστρωση (θεωρητικά – φούγκα – αντίστιξη) και διεύθυνση ορχήστρας. Όμως ο νόστος δυνατός και παρά τις σκέψεις για παράταση της παραμονής και τις προτάσεις που είχε, ακόμα και για Νέα Υόρκη, επιστρέφει.

Η αναπόφευκτη κάθοδος από τη Θεσσαλονίκη στην Αθήνα, είναι περιπετειώδης για να καταλήξει με δικιά του ορχήστρα στην περίφημη «Αθηναία», με τον Πινέλι, έναν δημοφιλή τραγουδιστή από την Ιταλία. Ακολουθεί ο Φέφε -κι αυτός Ιταλός- και μετά ο Κουιντόνε. Στην «Αθηναία» επίσης -καλοκαίρι κάτω από τ’ άστρα- έπαιξε με ορχήστρα τον Βαγγέλη Παπαθανασίου στα ντραμς, τον Σπανουδάκη στην κιθάρα, τον Ντέμη Ρούσο στο μπάσο και τον Αλέξη Παπαδημητρίου τραγούδι!

Παράλληλα, στις αρχές της δεκαετίας του ’70 αρχίζει συνεργασία με τον Φίνο για να γράψει μουσική για τον κινηματογράφο. Η γνωριμία του και η φιλία του με τον Λευτέρη Παπαδόπουλο και τον Κλέαρχο Κονιτσιώτη, μας δίνουν τις αξέχαστες μουσικές που συνειρμικά μας συνδέουν αυτόματα με εκείνη την εποχή. Έγραψε μουσική για 38 συνολικά κινηματογραφικές ταινίες όπως: «Γλυκιά Συμμορία», «Νοκ Άουτ», «Το Αγκίστρι», «Εσύ κι Εγώ», «Πρωινή Περίπολος» κ.ά. Σταμάτης Κόκοτας, Δήμητρα Γαλάνη, Στράτος Διονυσίου, είναι κάποιοι από τους τραγουδιστές με τους οποίους συνεργάστηκε. Είχε την τύχη επίσης να συνεργαστεί και με στιχουργούς και ποιητές οι οποίοι άφησαν εποχή στην ελληνική δισκογραφία και στο ελληνικό τραγούδι, όπως ο Νίκος Γκάτσος -με τον οποίο έκαναν το δίσκο με τη Νανά Μούσχουρη «Ενδέκατη Εντολή»-, ο Λευτέρης Παπαδόπουλος, η Σώτια Τσώτου, η Λίνα Νικολακοπούλου, ο Μιχάλης Μπουρμπούλης και ο Τριπολίτης.

Από τους 45 δίσκους που κυκλοφόρησε πασίγνωστοι είναι: «Η Διαδρομή», «Λεύκωμα», «Σήμερα», «Συναξάρια», «Ενδεκάτη Εντολή», «Μάθημα Σολφέζ».

Η «Ωδή στο Μεγαλέξανδρο» σε μορφή συμφωνικής καντάτας, παίχτηκε στο Μέγαρο Μουσικής, στο Ηρώδειο και στις Πυραμίδες της Γκίζας, στην Αίγυπτο. Ως ένδειξη τιμής για τη γενέθλια γη, κυκλοφορεί επίσης έναν δίσκο με παραδοσιακά τραγούδια της Μακεδονίας με ερμηνευτή τον Μανώλη Μητσιά. Επίσης, έγραψε μουσική για θεατρικά έργα, καθώς και μουσική για την Τηλεόραση όπως: «Μυστικοί Αρραβώνες», «Ακριβή μου Σοφία», «Μαύρη Χρυσαλλίδα», «Τμήμα Ηθών», «Το Γελοίον του Πράγματος», «Δρόμοι της Πόλης», «Άγγιγμα Ψυχής», «Σύνορα Αγάπης», «Τα Φτερά του Έρωτα», «Φιλί Ζωής».