Για πρώτη φορά στον κόσμο, η ΕΡΤ επιχειρεί να ρίξει φως σ' ένα από τα πιο μεγάλα αινίγματα της αρχαιότητας, με μια εσωτερική παραγωγή υψηλών ποιοτικών προδιαγραφών, που συμμετείχε στο Επίσημο Πρόγραμμα του 22ου Διεθνούς Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης.

Πρόκειται για το επιστημονικό ντοκιμαντέρ «Το αίνιγμα της Κέρου», που κάνει παγκόσμια τηλεοπτική πρεμιέρα στην ΕΡΤ1, τη Δευτέρα 20 Ιουλίου 2020 στις 22:00.

Η δημοσιογράφος της ΕΡΤ Αντριάνα Παρασκευοπούλου, μέλος της ανασκαφικής ομάδας την περίοδο 2018-2019, κατέγραψε την ανασκαφή που πραγματοποιείται στο νησί από τη Βρετανική Αρχαιολογική Σχολή και το Πανεπιστήμιο του Κέιμπριτζ, υπό τη διεύθυνση του Λόρδου Κόλιν Ρένφριου και του Δρ. Michael Boyd σε συνεργασία με την Εφορεία Αρχαιοτήτων Κυκλάδων και τον Προϊστάμενό της Δημήτρη Αθανασούλη.

O Λόρδος Κόλιν Ρένφριου, ένας από τους μεγαλύτερους προϊστορικούς αρχαιολόγους όλων των εποχών, αφιέρωσε το πολυεπίπεδο έργο του στη λύση του αινίγματος που απασχολεί την παγκόσμια επιστημονική κοινότητα για δεκαετίες: σ’ αυτό το μικρό και ακατοίκητο νησί των Κυκλάδων έχουν βρεθεί εκατοντάδες θραύσματα από σπασμένα κυκλαδικά ειδώλια, που όμως δεν ενώνονται μεταξύ τους.

Αυτό το μυστήριο, που παραμένει ακόμα άλυτο, προσπαθεί να λύσει για πολλές δεκαετίες ο καθηγητής Ρένφριου, ο οποίος αποκαλύπτει στην κάμερα της ΕΡΤ ότι η Κέρος αποτελεί το πρώτο θαλάσσιο ιερό σε ολόκληρο τον πλανήτη.

Το ντοκιμαντέρ παρουσιάζει όλα τα σπουδαία ευρήματα και τον πολύπλοκο αρχιτεκτονικό σχεδιασμό στη νησίδα Δασκαλιό, που μαρτυρά έναν εξελιγμένο οικισμό της Πρώιμης Εποχής του Χαλκού, ο οποίος θα μπορούσε να συγκριθεί μόνο μ’ εκείνον της Κνωσού στην Κρήτη κατά την ίδια περίοδο.

Τη δεκαετία του 1950 η Κέρος πρωταγωνίστησε σε μία από τις μεγαλύτερες υποθέσεις λαθρανασκαφής παγκοσμίως. Το μεγαλύτερο μέρος των κλεμμένων μαρμάρινων ειδωλίων του Κυκλαδικού Πολιτισμού κατέληξε σε προσωπικές συλλογές.

Δεκαετίες αργότερα πουλήθηκε μια πλούσια συλλογή με τον τίτλο «Ο θησαυρός της Κέρου», ενώ έπειτα από πολλές δημοπρασίες, τα περισσότερα αρχαία της συλλογής μεταφέρθηκαν στο Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης.