Ο Δον Κάρλος είναι η πρώτη από τις τέσσερεις τελευταίες όπερες του Τζιουσέππε Βέρντι αρχικά σε πέντε πράξεις η οποία βασίζεται σε ένα γαλλικό λιμπρέτο του Καμίλ ντου Λόκλ και του Zοσέφ Μερί που αντλεί το υλικό του από το δραματικό θεατρικό έργο του Φρήντριχ Σίλερ «Δον Κάρλος ο πρίγκιπας της Ισπανίας». Η ιστορία φωταγωγεί και αναδεικνύει με ποιητικό δραματικό τρόπο τις διαπλοκές, τις ραδιουργίες και τις ενέργειες που δρομολογεί ο αδίψαστος πόθος για εξουσία ο οποίος περιπλέκεται με την ασίγαστη επιθυμία του έρωτα, τα οικογενειακά πάθη και την εκκλησιαστική αυστηρότητα της εποχής. Ο Κάρλος, Πρίγκιπας της Αστούριας, γνωστός και ως Δον Κάρλος (8 Ιουλίου 1545 – 24 Ιουλίου 1568), ήταν ο μεγαλύτερος γιος και διάδοχος του βασιλιά Φιλίππου Β' της Ισπανίας. Μητέρα του ήταν η Μαρία Μανουέλα της Πορτογαλίας, κόρη του Ιωάννη Γ' της Πορτογαλίας. Ο Κάρλος ήταν γνωστό ότι ήταν ψυχικά ασταθής.

Ο Κάρλος παραπονιόταν συχνά για την άρνηση του πατέρα του να του εμπιστευθεί θέσεις εξουσίας. Ελπίζοντας να κατευνάσει τον γιο του αυξάνοντας το αίσθημα ευθύνης του, ο Φίλιππος προσπάθησε και διόρισε τον Κάρλος πρόεδρο του Συμβουλίου της Επικρατείας το 1567. Ωστόσο, ο πρίγκιπας δεν έδειξε το απαραίτητο ενδιαφέρον για το Συμβούλιο ή για εξοικείωση με τα πολιτικά ζητήματα. Τελικά φυλακίστηκε από τον πατέρα του στις αρχές του 1568, πεθαίνοντας μετά από μισό χρόνο αυστηρής και μαρτυρικής απομόνωσης.



Αν και αρχικά υποσχέθηκε στον Κάρλος την κυριαρχία των Κάτω Χωρών το 1559, ο Φίλιππος συνειδητοποίησε την αδυναμία του γιου του πάνω σε διοικητικά ζητήματα.