|
Σειρά πολιτιστικών και ιστορικών ντοκιμαντέρ.
Δείτε σήμερα:
«Διαμαντής Διαμαντόπουλος - Στρατής Δούκας»
Το πρώτο μέρος της εκπομπής είναι αφιερωμένο στον πρωτοπόρο ζωγράφο της μεσοπολεμικής γενιάς Διαμαντή Διαμαντόπουλο.
Παρακολουθούμε τον καλλιτέχνη ενώ εργάζεται στο ατελιέ του και εκεί μιλάει για τη θεωρία του, τα υλικά που χρειάζεται ο καλλιτέχνης τα οποία χαρακτηρίζει υλικά μέσα κατασκευής ζωγραφικού έργου.
Τα μέσα αυτά είναι το χρώμα και το σχέδιο και τα αποκαλεί «χρωμοσχέδιο». Πρόκειται, όπως εξηγεί και ο ίδιος, για τα γραφικά μέσα τα οποία συνδυαζόμενα με τα υλικά μετατρέπονται σε τεχνικά μέσα.
Ο Διαμαντόπουλος, με οδηγό έναν πίνακά του, εξηγεί τον όρο «χρωμοσχέδιο» που ο ίδιος έχει δημιουργήσει.
Σε άλλο έργο του, παρουσιάζει τις λειτουργίες της ζωγραφικής και επεξηγεί τα σύμβολα που έχει χρησιμοποιήσει.
Για τον ζωγράφο, τα συστατικά στοιχεία του χρωμοσχέδιου είναι το σχήμα, το μέγεθος, η θέση, η φωτεινότητα, η ζωηρότητα και η ειδοποιός ποιότητα. Ένας ολοκληρωμένος πίνακας, σύμφωνα με τον Διαμαντόπουλο, λειτουργεί και οι λειτουργίες αυτές είναι: Αναπαριστά κάτι, εκφράζει κάτι, δείχνει το φυσικό και συλλογικό περιβάλλον μέσα στο οποίο δημιουργήθηκε, πληροφορεί, ευαρεστεί-δυσαρεστεί όχι μόνο οπτικά αλλά και διανοητικά και ψυχικά, δημιουργεί κάτι το οποίο δεν προϋπήρχε. Ο ζωγράφος περιγράφει τις λειτουργίες αυτές σε διαφορετικά έργα του, ενώ αναφέρεται και στην έννοια της συλλογικής αντίληψης.
Παρατηρώντας τα έργα του Διαμαντή Διαμαντόπουλου και παρακολουθώντας τα λόγια του, επιχειρείται να εξηγηθεί ο χαρακτηρισμός που έχει δοθεί στον ζωγράφο «Περίπτωση Διαμαντόπουλου».
Μιλάει για τις τεχνικές των διαφόρων φάσεων πολιτισμών, για παράδειγμα αναφέρεται στην Αναγέννηση και εξηγεί ότι στην τεχνική της έχουν διαμορφωθεί αρχές όπως τα ζεστά χρώματα στα πιο φωτεινά σημεία του πίνακα, ενώ τα ζωηρότερα χρώματα συνήθως μπαίνουν στις μεσαίες φωτεινότητες και αυτό εκφράζει μια πειθαρχία η οποία συνδέεται με τη θρησκευτική πειθαρχία της περιόδου, ενώ στο σχέδιο υπάρχει μια ελευθερία και έρευνα.
Ο Ιμπρεσιονισμός, αντίθετα, καταργεί κάθε πειθαρχία και ερευνά τη φύση όπου ανακαλύπτει νέα πράγματα, δίνει πρωτεύουσα θέση στο χρώμα, ενώ δεν υπακούει σε κανένα συλλογικό παράγοντα. Για τον Διαμαντόπουλο ο ιμπρεσιονισμός εκφράζει την ευμάρεια του καπιταλισμού.
Συνεχίζει σχολιάζοντας την τέχνη του 20ου αιώνα, η οποία θα χαρακτηριστεί τεχνικά και κοινωνικά ως αναρχική και αναφέρεται ειδικά στη ζωγραφική, η οποία αυτό-αποσυντέθηκε και θεωρεί ότι σήμερα δεν υπάρχει τίποτα από όλες αυτές τις σύγχρονες σχολές. Εξηγεί επίσης ότι στη σύγχρονη εποχή είναι δύσκολο να καθιερωθούν αρχές και τεχνικές ζωγραφικής.
Για τη δική του προσωπική καλλιτεχνική πορεία αναφέρει ότι αρχικά προσανατολίστηκε σε μια νέα τεχνική με κάποιες αρχές, αλλά διαπίστωσε ότι μόνο με αποφάσεις δεν προσανατολίζεται πραγματικά κανείς. Ανακάλυψε ότι απαιτείται πολλή εργασία, κατέληξε στο ότι, συχνά ασυνείδητα, τα έργα οδηγούν τελικά τον καλλιτέχνη, μέσα από μια σχεδόν βιολογική διεργασία την οποία συχνά ο καλλιτέχνης νιώθει ότι την παρακολουθεί να συμβαίνει μπροστά του. Ο Διαμαντόπουλος εξηγεί ότι ακόμα και αν ασυνείδητα βρίσκει τις λύσεις που χρειάζεται ο καλλιτέχνης, εκείνος οφείλει πάντα να τις συγκροτεί σε εργαλεία και να επιχειρεί να τις αξιοποιεί στο έργο του.
Το δεύτερο μέρος του επεισοδίου είναι αφιερωμένο στον λογοτέχνη και τεχνοκριτικό Στρατή Δούκα. Ο λογοτέχνης διηγείται τα ταξίδια που τον ενέπνευσαν για να γράψει το βιβλίο του «Οδοιπόρος», το 1968. Αφηγείται τις συμπτώσεις που τον οδήγησαν να γράψει το βιβλίο του «Η Ιστορία ενός αιχμάλωτου», το οποίο δημιουργήθηκε με τη συνεργασία όλου του λαού, όπως χαρακτηριστικά σημειώνει ο συγγραφέας. Μιλάει για τη συμπόρευσή του με το κίνημα των εικονιστών, τη χρήση του νόμου των αντιθέσεων και των μύθων στα έργα του. Ο Στρατής Δούκας διαβάζει αποσπάσματα από έργα του.
Σκηνοθεσία: Ομάδα Σινετίκ
Ρεπορτάζ (Διαμαντής Διαμαντόπουλος): Τέτα Παπαδοπούλου
Ρεπορτάζ (Στρατής Δούκας): Δημήτρης Γκιώνης
Οπερατέρ: Θόδωρος Μαργκάς
Ηχολήπτης: Πέτρος Σμυρλής
Μιξάζ: Γιώργος Μπίρης
Μοντάζ: Δέσπω Μαρουλάκου
Ηλεκτρολόγος: Γιώργος Αγγέλου
Βοηθός οπερατέρ: Γιάννης Δασκαλοθανάσης
Παραγωγή: ΕΡΤ Α.Ε.
Έτος παραγωγής: 1982
|
|