Ιστορίες Αγοραίου Πολιτισμού
Σειρά ντοκιμαντέρ του Νίκου Τριανταφυλλίδη

«Το δημοτικό τραγούδι είναι όπως η όπερα. Στο δημοτικό τραγούδι δεν πας ν’ ακούσεις το σουξέ. Πας ν’ ακούσεις την τέλεια εκτέλεση» (Γιάννης Μητρόπουλος, διευθυντής Mega Recording Studios)

Μιλώντας για τα «κλαρίνα» μιλάμε για έναν κόσμο που μεγαλούργησε όλο τον 20ό αιώνα. Δημοτικά κέντρα, πανηγύρια, καλλιτεχνικές συμπράξεις «ιερών τεράτων» (μουσικών και τραγουδιστών) και μια πλούσια δισκογραφία συνθέτουν αυτό που αποκαλείται δημοτική μουσική παράδοση.
Στις αρχές της δεκαετίας του ’50 η εσωτερική μετανάστευση θα στερούσε από τους επαρχιώτες της Αθήνας την απαραίτητη γι’ αυτούς αναφορά στις ρίζες και τους ήχους της υπαίθρου. Σταδιακά, το κέντρο της Ομόνοιας ήλθε για να καλύψει αυτό το κενό ταυτότητας, με την άφιξη των δημοτικών κέντρων που ξεπηδούσαν στους κοντινούς της δρόμους.
Ο θρυλικός «Έλατος», η «Βοσκοπούλα», το «Βελούχι», η «Γκόλφω», το «Ελληνικό Χωριό» και αρκετά ακόμη, θα φιλοξενούσαν εμβληματικούς τραγουδιστές και οργανοπαίκτες του δημοτικού και θα χάριζαν στους θαμώνες τους μια οικεία αίσθηση «του ανήκειν», μια μυρωδιά χωριού, μια ζώσα μνήμη.
Έτσι, τα «κλαρίνα» της Ομόνοιας λειτουργούσαν σαν ιδιότυπα στέκια επιστροφής στο χωριό, τα οποία δεν απευθύνονταν μόνο στους επαρχιώτες, αλλά και στους ανθρώπους της πόλης, οι οποίοι αναζητούσαν μια διέξοδο σε τόπους αυθεντικής λαϊκότητας.
Το δημοτικό τραγούδι, μαζί με τους χώρους και τους ανθρώπους του, είναι ταυτόσημο μ’ ένα ιδιαίτερο τελετουργικό. Η «χαρτούρα», το ρεπερτόριο, η σειρά του χορού και οι άγραφοι νόμοι του μετέτρεπαν τη δημοτική σε μια ανεπιτήδευτη «ροκ γενιά», έξω από καθωσπρέπει συμβάσεις και νόρμες.
Από το δημοτικό κέντρο στο πανηγύρι, η πίστα και το πατάρι νοηματοδοτούσαν έναν «μη σταθμισμένο χώρο», όπου το κλαρίνο, το λαούτο και η τσαμπούνα έδιναν το εναρκτήριο λάκτισμα μιας μουσικής εμπειρίας ανοιχτής στο ακραίο και το αρχέγονο.
Σήμερα, τα δημοτικά κέντρα έχουν δώσει τη θέση τους στα νεοδημοτικά, μοντέρνα κέντρα και τα άλλοτε «ζόρικα» πανηγύρια, στα σύγχρονα με τους καπνούς, τα εφέ και τις σύγχρονες μουσικές εγκαταστάσεις.
Το «νέο αίμα» του δημοτικού συνεχίζει με δέος και σεβασμό το έργο του παλιού, έχοντας στο νου του πως: «Την παράδοση πρέπει να τη χειριζόμαστε σαν τον καθρέφτη του αυτοκινήτου. Για να πάμε μπροστά, πρέπει να κοιτάμε και πίσω».
Ο λαϊκοδημοτικός κόσμος είναι εδώ με όλους τους μετασχηματισμούς του.
Μέσα από τις ειλικρινείς και τις από καρδιάς αφηγήσεις τους, σημαντικοί εκπρόσωποί του θα βρίσκονται μαζί μας.
Πρόκειται να μας μιλήσουν (με αλφαβητική σειρά) οι: Αλέξανδρος Αρκαδόπουλος (κλαρίνο), Γιώτα Γρίβα (τραγουδίστρια), Δημήτρης Ζάχος (τραγουδιστής), Χριστόδουλος Ζούμπας (μουσικός-λαούτο), Ιωάννης Κατσίγιαννης (τραγουδιστής), Γιάννης Καψάλης (τραγουδιστής), Νίκος Κούρτης (διευθύνων σύμβουλος FM Records), Δημήτρης Μανιάτης (δημοσιογράφος), Γιάννης Μητρόπουλος (διευθυντής Mega Recording Studios), Ιωάννης Μπάρμπας (ιδιοκτήτης «Αγρίμια»), Σωτήρης Σταματελάτος (ιδιοκτήτης General Music), Γωγώ Τσαμπά (τραγουδίστρια), Μάκης Τσίκος (μουσικός), Πετρολούκας Χαλκιάς (κλαρίνο).