Σειρά ντοκιμαντέρ του Γιώργου Σγουράκη, που επιχειρεί μια ιστορική καταγραφή του ελληνικού χώρου, μέσα από την οπτική των πνευματικών ανθρώπων κάθε περιοχής.

Πρόκειται για μια ιδέα που δημιουργήθηκε και προβλήθηκε την περίοδο 1980-1981 στην ΕΡΤ.

Το περιεχόμενο της σειράς είχε ως πρωταρχικό στόχο να μεταφέρει σε εικόνα κάθε πτυχή, κάθε ενδιαφέρον στοιχείο των περιοχών, κυρίως της Νότιας και νησιωτικής Ελλάδας, που αφορούσε την ιστορία, την παράδοση, τον πολιτισμό, την παραγωγή, τις τέχνες, το τραγούδι και τον στίχο, τη μουσική ακόμα και τον ανθρώπινο παράγοντα ως μορφή και χαρακτήρα.

Ιδιαίτερη έμφαση δόθηκε στο δημιουργικό επιτελείο των εκπομπών, το οποίο αποτελούσαν καταξιωμένοι σκηνοθέτες (Τάκης Παπαγιαννίδης, Φώτος Λαμπρινός, Ντίνος Μαυροειδής, Γιώργος Καριπίδης, Χρήστος Παληγιαννόπουλος και Δημήτρης Μαυρίκιος), διευθυντές φωτογραφίας, συνθέτες, ηθοποιοί, μοντέρ, ηχολήπτες και γενικά το πιο αξιόλογο δυναμικό της ελληνικής κινηματογραφικής δημιουργίας.

Το σήμα της σειράς αποτέλεσε ένα από τα στοιχεία που χαρακτήρισαν τις εκπομπές. Είναι παράσταση Κερετανής Υδρίας, που βρίσκεται στη Βίλα Τζούλια – στη Ρώμη, συλλογή Καστελάνι και χρονολογείται γύρω στο 530 π.Χ.

Ο Δίας, με την μορφή ταύρου, μεταφέρει πάνω στη πλάτη του την Ευρώπη, την κόρη του βασιλιά της Φοινίκης, που σκοπεύει να την μεταφέρει στην Κρήτη. Η Ευρώπη με το δεξί της χέρι κρατιέται απ’ το λαιμό του ταύρου, με το αριστερό σηκώνει το χιτώνα της. Ψάρια και δελφίνια κολυμπούν ανάμεσα στα πόδια του ταύρου. Μπροστά πετάει μια χήνα, το ιερό πουλί της Αφροδίτης, σαν ευνοϊκός προάγγελος. Η απαγωγή της Ευρώπης ήταν μία από τις περίφημες ερωτικές περιπέτειες του Δία.

Στο δεύτερο μισό του 19ου αιώνα είχε σχηματισθεί μια κοινωνία λογίων, εμπόρων και βιοτεχνών που δημιούργησαν τις προϋποθέσεις για την ανάπτυξη του κοινωνικοπολιτισμικού «ρυθμού» για τη νέα πρωτεύουσα, ρυθμού βαθιά επηρεασμένου από τους συρμούς των μεγαλουπόλεων της δυτικής Ευρώπης. Δίπλα στα αρχοντικά των φουστανελοφόρων αγωνιστών που διατηρούσαν και συνέχιζαν την παραδοσιακή αρχιτεκτονική, άρχισαν να κτίζονται και να παίρνουν τη γνωστή παρατακτική θέση τους τα κλασικιστικά μέγαρα και τα μεσοαστικά διώροφα σπίτια. Ταυτόχρονα εμφανίζονται και οι πρώτες ιδιωτικές συλλογές έργων τέχνης. Από εδώ ξεκινά στην ουσία η ιδέα δημιουργία μιας Πινακοθήκης.
Η παρουσίαση και η καταγραφή των θησαυρών της Εθνικής Πινακοθήκης, που ιδρύθηκε το 1900 και συνδέεται άμεσα με την αισθητική αγωγή και καλλιέργεια του κοινού στα θέματα της νεοελληνικής ζωγραφικής και γλυπτικής, το ιστορικό της ίδρυσης και λειτουργίας, οι σκοποί της περιγράφονται σε κείμενο του Διευθυντή της Δ. Παπαστάμου.
Το 1918 ο Ζαχαρίας Παπαντωνίου διορίστηκε Διευθυντής της Πινακοθήκης και διηύθυνε την Πινακοθήκη μέχρι την έναρξη του Β’ Παγκοσμίου πολέμου.
Στη δεύτερη περίοδο κυριαρχεί η μορφή του Μαρίνου Καλλιγά από το 1949 μέχρι το 1971. Στην ταινία παρουσιάζονται όλα τα σημαντικά έργα των μεγάλων μας ζωγράφων, τα εργαστήρια συντήρησης και το άδυτο των χώρων φύλαξης των έργων.