|
Δραματική σειρά εποχής, παραγωγής 2009.
Ένα από τα γνωστότερα ειδύλλια που έχει περάσει στη συνείδηση των Ελλήνων σαν μια ερωτική ιστορία γεμάτη πόθο, πάθος και πόνο, είναι η σχέση της ποιήτριας Μαρίας Πολυδούρη και του Κώστα Καρυωτάκη. Κι αν η εικόνα που είχαμε αρχικά κι άγγιξε τα όρια του θρύλου ήταν η αδιέξοδη συμπόρευση δύο αντιφατικών προσωπικοτήτων, σήμερα, 90 χρόνια μετά το θάνατο του Καρυωτάκη (1928) (η Πολυδούρη πέθανε δύο χρόνια αργότερα), μπορούμε να πούμε με βεβαιότητα πως κοινωνικοί και πολιτικοί λόγοι διαμόρφωσαν αυτή τη σχέση που εκτυλίσσεται παράλληλα με μεγάλα ιστορικά γεγονότα στο εσωτερικό και στο εξωτερικό, τα οποία και καθόρισαν σε μεγάλο βαθμό την υπόσταση του σύγχρονου ελληνικού κράτους. Όπως οι Βαλκανικοί Πόλεμοι 1912 - 1913, η προσάρτηση της Κρήτης, το ξέσπασμα του Α΄ Παγκόσμιου Πολέμου, η σύγκρουση Βενιζέλου – Κωνσταντίνου, η Κυβέρνηση Θεσσαλονίκης, η Οκτωβριανή Επανάσταση, η εκστρατεία στην Ουκρανία, η ελληνική παρουσία στην Ιωνία και η Μικρασιατική Καταστροφή, η Δίκη των Έξι, η ανακήρυξη της Ελληνικής Δημοκρατίας, οι δικτατορίες Πάγκαλου και Κονδύλη, η κυβερνητική αστάθεια στην Ελλάδα, καθώς επίσης η αμερικανική διείσδυση στη Μεσόγειο. Μια εξαιρετικά ενδιαφέρουσα εποχή, που άλλοτε άμεσα και άλλοτε έμμεσα αποτυπώνεται και στην ιστορία μας, καθώς περνά στην ποίηση του Καρυωτάκη.
Τα καφενεία, οι λογοτεχνικές συντροφιές, οι ποιητικοί διαγωνισμοί, οι οπερέτες, τα ρεσιτάλ μουσικής, οι βεγγέρες στα αστικά σπίτια, οι χοροί και τα βαλς, οι κοινωνικές συναναστροφές στον κήπο του Ζαππείου, και την ίδια στιγμή σιωπηλοί πρόσφυγες σε απόγνωση, εξαθλίωση, χαμαιτυπεία, πορνεία, καφέ αμάν και ρεμπέτικα τραγούδια, είναι ο περιβάλλων χώρος της μυθοπλασίας.
Αθήνα, Καλαμάτα, Χανιά, Θεσσαλονίκη, Σύρος, Πάτρα, Πρέβεζα αλλά και Παρίσι, Βουκουρέστι, είναι οι πόλεις που αναπτύσσεται η δραματουργία.
Στο σενάριο αποτυπώνονται τα κύρια χαρακτηριστικά των ηρώων και όσα από τα βιογραφικά στοιχεία τους μπόρεσα να διασταυρώσω.
Επιπλέον, ο υπογράφων το σενάριο και τη σκηνοθεσία, επί εννέα συνεχή έτη ερευνά τις συνθήκες που οδήγησαν τον Καρυωτάκη στην αυτοκτονία, ανοίγοντας για πρώτη φορά αρχεία, όπως ο φάκελος «Καρυωτάκη» του Υπουργείου Εσωτερικών και ο στρατολογικός του φάκελος, η μελέτη των οποίων ανατρέπει ορισμένες από τις μέχρι τώρα βεβαιότητες που υπήρχαν για τον ποιητή.
Ο Καρυωτάκης δεν ήταν ο πεισιθάνατος ποιητής, ο καταθλιπτικός, ο απαισιόδοξος, ο μόνιμα λυπημένος. Ο Καρυωτάκης ήταν ένας πρόσχαρος άνθρωπος, γεμάτος ζωντάνια και χιούμορ, με κοινωνική συνείδηση, συνδικαλιστής, και πολιτικός σχολιαστής της εποχής του, όπως προκύπτει μέσα από αυτήν την ίδια την ποίησή του. Αγαπούσε τη ζωή, τις σκανδαλιές, τις φάρσες, ήταν εκδότης σατιρικού περιοδικού, αλλά και συγγραφέας επιθεώρησης.
Υπήρξε αγωνιστής, συγκρούσθηκε με οργανωμένα συμφέροντα με την ίδια την εξουσία, αλλά και την κοινωνική υποκρισία.
Ξεκίνησε συντηρητικός, διέγραψε όλο το φάσμα της πολιτικής ζωής χωρίς να σκαλώσει σε κανένα πολιτικό σχήμα. Έγραψε πολιτικά κείμενα που εξακολουθούν να παραμένουν σύγχρονα.
Ομοίως, η Μαρία Πολυδούρη δεν ήταν απλώς η φίλη, η σύντροφος του Καρυωτάκη. Ήταν μια σημαντική προσωπικότητα, μια αγωνίστρια για την ισότητα και τα δικαιώματα των γυναικών, μια εξαιρετική λυρική ποιήτρια.
Αυτές οι δύο προσωπικότητες θα βρεθούν μαζί στη Νομαρχία Αττικοβοιωτίας και θα συμπορευθούν παράλληλα, καθώς κλυδωνίζεται το όνειρο της Μεγάλης Ιδέας και τελικά καταρρέει...
Δείτε σήμερα:
Επεισόδιο 3ο και 4ο
Επεισόδιο 3ο
Στη σκληρή στρατιωτική ζωή του Κώστα στη Θεσσαλονίκη, με τον υπαρκτό κίνδυνο ανά πάσα στιγμή να προωθηθεί στο μέτωπο, μια χαραμάδα διαφυγής εμφανίζεται ξαφνικά. Το κράτος, θέλοντας να στελεχώσει τα Γυμνάσια με καθηγητές Φιλολογίας που είχαν έλλειψη, δίνει τετραετή αναβολή σε όσους ήθελαν να γραφούν στη Φιλοσοφική Σχολή.
Αμέσως κινητοποιεί τον φίλο του Χαρίλαο να ξεκινήσει τις διαδικασίες εγγραφής του, και παράλληλα ο ίδιος χρησιμοποιώντας ένα «τέχνασμα» επιδιώκει και καταφέρνει να πάρει μια σύντομη αναρρωτική άδεια από το στρατό. Φεύγει αμέσως για την Αθήνα και καταφέρνει να εγγραφεί στη Φιλοσοφική, πράγμα που του εξασφαλίζει τετραετή αναστολή στράτευσης.
Την ίδια στιγμή, η Μαρία στην Καλαμάτα δηλώνει στους γονείς και στ’ αδέλφια της την επιθυμία της να σπουδάσει στην Αθήνα Νομικά. Η απόφασή της δημιουργεί αίσθηση, καθώς την εποχή εκείνη οι γυναίκες σπούδαζαν κυρίως Φιλολογία. Ο πατέρας της της προτείνει να δώσει πρώτα εξετάσεις στη Νομαρχία Μεσσηνίας και αν περνούσε να εγγραφεί στη συνέχεια και στη Νομική Σχολή της Αθήνας.
Η Μαρία έδειχνε ένα ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τα κοινωνικά ζητήματα και ιδίως για τα δικαιώματα των γυναικών και την εξίσωση των δύο φύλων. Είχε σύμμαχό της την προοδευτική μητέρα της, η οποία ήταν θαυμάστρια της Καλλιρρόης Παρέν και διάβαζε την «Εφημερίδα των κυριών».
Όταν το 1918, εποχή που ο Κώστας στρατευόταν αναγκαστικά, ο βενιζελικός βουλευτής Κεφαλληνίας Μπαστιάς είπε στη Βουλή ότι «είναι καιρός να δώσουμε και εμείς δικαιώματα στις Ελληνίδες, καθώς έδωσε κι όλη η Ευρώπη!», η νεαρή Μαρία έστειλε τηλεγράφημα στον βουλευτή, λέγοντας «Συγχαίρομε πρωτοβουλία, είμεθα στο πλευρό σας», με την υπογραφή της, τις υπογραφές των δύο αδελφών της, των συμμαθητριών της και μερικών φίλων. Ο βουλευτής δεν άργησε να απαντήσει τηλεγραφικώς, γράφοντας «ευχαριστώ συμβολήν επιτυχίαν έργου», πράγμα που έγινε αντικείμενο ειρωνικού σχολιασμού από τους νέους της πόλης.
Κι ενώ ο Κώστας στην προσωπική του ζωή ισορροπούσε ανάμεσα στην Άννα από τα Χανιά και την Ειρήνη από την Αθήνα, ο έρως άνθησε κάπως πρόωρα στην καρδιά της Μαρίας. Εκλεκτός της ένας κυβερνητικός παράγοντας που προοριζόταν για νομάρχης, πολλά χρόνια μεγαλύτερός της, οικογενειακός φίλος του πατέρα της καλύτερης φίλης της. Ο Σπύρος Μαρκέτος.
Επεισόδιο 4ο
Την ίδια περίπου εποχή που η Μαρία στην Καλαμάτα με υπόδειξη του πατέρα της δίνει εξετάσεις στη Νομαρχία Μεσσηνίας, στην Αθήνα ο Κώστας με το φίλο του Άγη Λεβέντη αποφασίζουν να βγάλουν ένα σατιρικό περιοδικό, τη «Γάμπα». Σημαντικό ρόλο έπαιξε η διαπίστωσή τους πως χωρίς κάποιο φιλικό έντυπο είναι αδύνατο να προσεχθεί η ποιητική τους δουλειά. Έχει προηγηθεί η έκδοση της πρώτης συλλογής του Κώστα, «Ο πόνος του ανθρώπου και των πραμάτων», που παρά τα ευμενή σχόλια ορισμένων κριτικών δεν δημιούργησε την αίσθηση που περίμενε ο ποιητής. Αντίθετα μάλιστα, αγνοήθηκε επιδεικτικά από το κατ’ εξοχήν λογοτεχνικό περιοδικό της εποχής τον «Νουμά», πράγμα που οδήγησε τον Κώστα να στείλει κατά του εκδότη του Π. Ταγκόπουλο εξώδικο πρόσκληση, απαιτώντας να δημοσιεύσει την έκδοση της ποιητικής του συλλογής, σύμφωνα με τη ιδρυτική δέσμευση του περιοδικού ότι θα δημοσιεύσει κάθε νέα λογοτεχνική έκδοση.
Στην Καλαμάτα η Μαρία πρωτεύει στις εξετάσεις της Νομαρχίας και διορίζεται έκτακτη υπάλληλος. Πιστεύοντας πως είναι ερωτευμένη με τον Σπύρο Μαρκέτο αρχίζει αλληλογραφία μαζί του που αυτός τη δέχεται με συγκατάβαση.
Η έκδοση της «Γάμπας» στην Αθήνα σημειώνει μεγάλη επιτυχία και ταράσσει τα νερά του εκδοτικού κατεστημένου. Οι δύο εκδότες, Κώστας Καρυωτάκης και Άγης Λεβέντης, νοικιάζουν καινούργια γραφεία και αναθέτουν συνεργασίες σε γνωστούς λογοτέχνες. Η κυκλοφορία του περιοδικού μεγαλώνει συνέχεια και ορισμένοι εκδότες, που αισθάνονται ότι απειλούνται, αρχίζουν πόλεμο εναντίον του με πρόφαση πως προσβάλλει τα χρηστά ήθη της εποχής.
Τελικά επεμβαίνει η αστυνομία και κλείνει το περιοδικό παρά την σθεναρά αντίδραση του Καρυωτάκη.
Γίνονται κάποιες προσπάθειες να ξαναλειτουργήσει με άλλο τίτλο, αλλά ήδη ο Καρυωτάκης αποφασίζει να υποβάλλει τα δικαιολογητικά του για να διορισθεί στο δημόσιο, πιστεύοντας πως έτσι θα έχει περισσότερο ελεύθερο χρόνο να ασχοληθεί με την ποίηση.
Άλλωστε, μια τέτοια απόφαση επιθυμούσε κι ο πατέρας του...
Παίζουν: Δημοσθένης Παπαδόπουλος, Μαρία Κίτσου, Γιώργος Αρμένης, Ανέστης Βλάχος, Γιάννης Θωμάς, Γιώργος Μωρογιάννης, Ηλίας Πετροπουλέας, Στέλιος Ιακωβίδης, Μαίρη Ιγγλέση, Εκάβη Ντούμα, Ναταλία Στυλιανού, Έμιλυ Κολιανδρή, Κώστας Βασαρδάνης, Θανάσης Σαράντος, Γιώργος Σουξές, Γιώργος Κοψιδάς, Δημήτρης Πετρόπουλος, Νίκος Αλεξίου, Παναγιώτης Μποτίνης, Δημήτρης Καρτόκης, Κωνσταντίνος Γιαννακόπουλος, Δημήτρης Μπικηρόπουλος, Βαγγέλης Λιοδάκης, Σταύρος Σιούλης, Κώστας Παπακωνσταντίνου, Γιάννης Παπαγιάννης, Γιώργος Μπακόλας, Νίκος Ζωιόπουλος, Φωτεινή Τιμοθέου, Λουκία Στεργίου, Αντώνης Χατζής, Πέτρος Πετράκης
Σενάριο-Σκηνοθεσία: Τάσος Ψαρράς
Διεύθυνση φωτογραφίας: Γιώργος Αργυροηλιόπουλος
Μουσική: Βασίλης Δημητρίου
Σκηνικά: Γιούλα Ζωιοπούλου
Ενδυματολόγος: Ιουλία Σταυρίδου
Μοντάζ: Ιωάννα Σπηλιοπούλου
Ηχοληψία: Πάνος Παπαδημητρίου
Διαθέσιμο στο ERTFLIX.
|
|