|
Τριάντα πέντε χρόνια συνεχούς παρουσίας το «Μονόγραμμα», η μακροβιότερη πολιτιστική εκπομπή της δημόσιας τηλεόρασης, έχει καταγράψει με μοναδικό τρόπο τα πρόσωπα που σηματοδότησαν με την παρουσία και το έργο τους την πνευματική, πολιτιστική και καλλιτεχνική πορεία του τόπου μας.
«Εθνικό αρχείο» έχει χαρακτηριστεί από το σύνολο του Τύπου και για πρώτη φορά το 2012, η Ακαδημία Αθηνών αναγνώρισε και βράβευσε οπτικοακουστικό έργο, απονέμοντας στους δημιουργούς-παραγωγούς και σκηνοθέτες Γιώργο και Ηρώ Σγουράκη το Βραβείο της Ακαδημίας Αθηνών για το σύνολο του έργου τους και ιδίως για το «Μονόγραμμα» με το σκεπτικό ότι: «…οι βιογραφικές τους εκπομπές αποτελούν πολύτιμη προσωπογραφία Ελλήνων που έδρασαν στο παρελθόν αλλά και στην εποχή μας και δημιούργησαν, όπως χαρακτηρίστηκε, έργο “για τις επόμενες γενεές”».
Έθνος χωρίς ιστορική μνήμη, και χωρίς συνέχεια πολιτισμού, είναι καταδικασμένο. Και είμαστε υποχρεωμένοι ως γενιά, να βρούμε τις βέβαιες πατημασιές, πάνω στις οποίες θα πατήσουν οι επόμενες γενιές. Πώς; Βαδίζοντας στα χνάρια του πολιτισμού που άφησαν οι μεγάλοι της εποχής μας. Στο μεσοστράτι δύο αιώνων, και υπερήφανοι που γεννηθήκαμε την ίδια εποχή με αυτούς και κοινωνήσαμε της Τέχνης τους, οφείλουμε να τα περιφρουρήσουμε, να τα περισώσουμε.
Η ιδέα της δημιουργίας ήταν του παραγωγού-σκηνοθέτη Γιώργου Σγουράκη, προκειμένου να παρουσιαστεί με αυτοβιογραφική μορφή η ζωή, το έργο και η στάση ζωής των προσώπων που δρουν στην πνευματική, πολιτιστική, καλλιτεχνική, κοινωνική και γενικότερα στη δημόσια ζωή, ώστε να μην υπάρχει κανενός είδους παρέμβαση και να διατηρηθεί ατόφιο το κινηματογραφικό ντοκουμέντο.
Η μορφή της κάθε εκπομπής έχει στόχο την αυτοβιογραφική παρουσίαση (καταγραφή σε εικόνα και ήχο) ενός ατόμου που δρα στην πνευματική, καλλιτεχνική, πολιτιστική, πολιτική, κοινωνική και γενικά στη δημόσια ζωή, κατά τρόπο που κινεί το ενδιαφέρον των συγχρόνων του.
Ο τίτλος είναι από το ομότιτλο ποιητικό έργο του Οδυσσέα Ελύτη (με τη σύμφωνη γνώμη του) και είναι απόλυτα καθοριστικός για το αντικείμενο που πραγματεύεται: Μονόγραμμα = Αυτοβιογραφία.
Το σήμα της σειράς είναι ακριβές αντίγραφο από τον σπάνιο σφραγιδόλιθο που υπάρχει στο Βρετανικό Μουσείο και χρονολογείται στον 4ο ώς τον 3ο αιώνα π.Χ. και είναι από καφετί αχάτη.
Τέσσερα γράμματα συνθέτουν και έχουν συνδυαστεί σε μονόγραμμα. Τα γράμματα αυτά είναι το Υ, το Β, το Ω και το Ε. Πρέπει να σημειωθεί ότι είναι πολύ σπάνιοι οι σφραγιδόλιθοι με συνδυασμούς γραμμάτων, όπως αυτός που έχει γίνει το χαρακτηριστικό σήμα της τηλεοπτικής σειράς.
Το χαρακτηριστικό μουσικό σήμα που συνοδεύει τον γραμμικό αρχικό σχηματισμό του σήματος με τη σύνθεση των γραμμάτων του σφραγιδόλιθου, είναι δημιουργία του συνθέτη Βασίλη Δημητρίου.
Σε κάθε εκπομπή ο/η αυτοβιογραφούμενος/η οριοθετεί το πλαίσιο της ταινίας, η οποία γίνεται γι' αυτόν. Στη συνέχεια, με τη συνεργασία τους καθορίζεται η δομή και ο χαρακτήρας της όλης παρουσίασης. Μελετούμε αρχικά όλα τα υπάρχοντα βιογραφικά στοιχεία, παρακολουθούμε την εμπεριστατωμένη τεκμηρίωση του έργου του προσώπου το οποίο καταγράφουμε, ανατρέχουμε στα δημοσιεύματα και στις συνεντεύξεις που το αφορούν και έπειτα από πολύμηνη πολλές φορές προεργασία, ολοκληρώνουμε την τηλεοπτική μας καταγραφή.
Στη δημιουργία της σειράς των εκπομπών συνεργάστηκαν:
Παραγωγός: Γιώργος Σγουράκης
Σκηνοθέτες: Γιάννης Ξανθόπουλος, Χρίστος Ακρίδας, Κιμ Ντίμον, Μπάμπης Πλαϊτάκης, Γιώργος Σγουράκης και Περικλής K. Ασπρούλιας
Φωτογραφία: Στάθης Γκόβας
Ηχοληψία: Νίκος Παναγοηλιόπουλος
Μοντάζ: Σταμάτης Μαργέτης και Γιώργος Γεωργόπουλος
Διεύθυνση παραγωγής: Στέλιος Σγουράκης
Δείτε σήμερα:
«Κάρολος Κουν» - Μέρος 1ο & 2ο
Η εκπομπή αποτελείται από δύο μέρη και είναι αφιερωμένη στον σκηνοθέτη και δημιουργό του Θεάτρου Τέχνης, Κάρολο Κουν.
Το πρώτο μέρος επικεντρώνεται στον άνθρωπο Κάρολο Κουν, μέσα από την προσωπική αφήγηση των παιδικών του βιωμάτων.
Ανατρέχοντας στην παιδική του ηλικία, ο Κουν ανακαλεί και μεταφέρει στον θεατή εικόνες, αισθήσεις και εμπειρίες αποτυπωμένες στο φαντασιακό του τότε παιδιού, μέσα από μνήμες που αφορούν στον τόπο καταγωγής του, στην ανατροφή του, στις παιδικές του ενασχολήσεις, στη σχέση του με τους γονείς του, στη φοίτησή του στη Ροβέρτειο Σχολή (1920).
Μέσα από τις περιγραφές του τονίζεται ιδιαίτερα το αίσθημα της μοναχικότητας που συνόδευε τα παιδικά του χρόνια.
Διαβάζονται αποσπάσματα από το κείμενο του Οδυσσέα Ελύτη «Ο Κάρολος Κουν και η εποχή του» (1959) που δημοσιεύεται στα «Ανοιχτά Χαρτιά» και περιέχονται πλάνα από το αρχαίο θέατρο της Επιδαύρου και τις πρόβες της παράστασης «Ορέστεια» του Αισχύλου το καλοκαίρι του 1980. Κατά τη διάρκεια του ντοκιμαντέρ προβάλλεται φωτογραφικό υλικό, παιδικά και νεανικά πορτρέτα του Κουν και των γονιών του.
Αποσπάσματα από τα «Ανοιχτά Χαρτιά» του Οδυσσέα Ελύτη διαβάζει ο Π. Χατζηκουτσέλης
Στο δεύτερο μέρος, ο Κάρολος Κουν αφηγείται τα χρόνια της ζωής του που ακολούθησαν την αποφοίτησή του από τη Ροβέρτειο Σχολή.
Αναφέρεται στην περίοδο των σπουδών του στη Σορβόνη, στην οικονομική καταστροφή του πατέρα του και στις δυσκολίες επιβίωσής τους, στη συνεργασία του με το Κολέγιο Αθηνών και στη σχέση του με τον Όμηρο Ντέιβις, που τον ώθησε στην ενασχόλησή του με το θέατρο.
Μιλά για τη δημιουργία της Λαϊκής Σκηνής και του Θεάτρου Τέχνης μετέπειτα. Αποδίδει στον Φώτη Κόντογλου και στους συνεργάτες του στο θέατρο τη βοήθεια που του παρείχαν ως προς την αναζήτηση της ελληνικής ταυτότητας και του ελληνικού λαϊκού στοιχείου, τα οποία διαμόρφωσαν την ψυχοσύνθεση και την αισθητική του.
Κατά τη διάρκεια του ντοκιμαντέρ προβάλλεται φωτογραφικό υλικό όπως, εικόνες από την περίοδο της Κατοχής.
Παραγωγός: Γιώργος Σγουράκης
Σκηνοθεσία: Κώστας Αριστόπουλος
Φωτογραφία: Νίκος Γαρδέλης
Ηχοληψία: Παύλος Σιδηρόπουλος
Μοντάζ: Γιάννης Κριαράκης
Συντονιστής παραγωγής: Κώστας Στυλιάτης
Διεύθυνση παραγωγής: Ηρώ Σγουράκη
Έτος παραγωγής: 1982
|
|