Το «Μονόγραμμα» έχει καταγράψει με μοναδικό τρόπο τα πρόσωπα που σηματοδότησαν με την παρουσία και το έργο τους την πνευματική, πολιτιστική και καλλιτεχνική πορεία του τόπου μας. «Εθνικό αρχείο» έχει χαρακτηριστεί από το σύνολο του Τύπου και για πρώτη φορά το 2012 η Ακαδημία Αθηνών αναγνώρισε και βράβευσε οπτικοακουστικό έργο, απονέμοντας στους δημιουργούς παραγωγούς και σκηνοθέτες Γιώργο και Ηρώ Σγουράκη το Βραβείο της Ακαδημίας Αθηνών για το σύνολο του έργου τους και ιδίως για το «Μονόγραμμα» με το σκεπτικό ότι: «…οι βιογραφικές τους εκπομπές αποτελούν πολύτιμη προσωπογραφία Ελλήνων που έδρασαν στο παρελθόν αλλά και στην εποχή μας και δημιούργησαν, όπως χαρακτηρίστηκε, έργο “για τις επόμενες γενεές”».

Η ιδέα της δημιουργίας ήταν του παραγωγού-σκηνοθέτη Γιώργου Σγουράκη, προκειμένου να παρουσιαστεί με αυτοβιογραφική μορφή η ζωή, το έργο και η στάση ζωής των προσώπων που δρουν στην πνευματική, πολιτιστική, καλλιτεχνική, κοινωνική και γενικότερα στη δημόσια ζωή, ώστε να μην υπάρχει κανενός είδους παρέμβαση και να διατηρηθεί ατόφιο το κινηματογραφικό ντοκουμέντο.

Η μορφή της κάθε εκπομπής έχει σκοπό την αυτοβιογραφική παρουσίαση (καταγραφή σε εικόνα και ήχο) ενός ατόμου που δρα στην πνευματική, καλλιτεχνική, πολιτιστική, πολιτική, κοινωνική και γενικά στη δημόσια ζωή, κατά τρόπο που κινεί το ενδιαφέρον των συγχρόνων του.

Πολύπλευρη προσωπικότητα, ο Μιχάλης Δ. Δερμιτζάκης, πολυγραφότατος και πολυβραβευμένος, (μεταξύ των άλλων, Δίπλωμα τιμητικής διάκρισης του Αμερικανικού Κογκρέσου, καθώς και το Παράσημο του Τάγματος του «Χρυσού Αστέρα» της Ρωσικής Ομοσπονδίας) είναι καθηγητής Γεωλογίας και Παλαιοντολογίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών.

Γεννήθηκε στην Ιεράπετρα της Κρήτης «τη Νοτιότερη πόλη της Ευρώπης» όπως λέει, όπου και παρακολούθησε τις εγκύκλιες σπουδές του.

Έχει διατελέσει αντιπρύτανης του Πανεπιστημίου Αθηνών (2000-2006) και κοσμήτωρ της Σχολής Θετικών Επιστημών (1996-2002).

«Οι δύο επιστήμες Γεωλογίας και Παλαιοντολογίας έχουν άμεση σχέση και είναι άρρηκτα δεμένες μεταξύ τους» μας λέει, καθώς μας ξεναγεί στο εντυπωσιακό Μουσείο Παλαιοντολογίας και Γεωλογίας, που στεγάζεται στο τμήμα Γεωλογίας και Γεωπεριβάλλοντος του Πανεπιστημίου Αθηνών στην Πανεπιστημιούπολη. Εκεί φυλάσσεται μια τεράστια συλλογή γεωλογικών, παλαιοζωολογικών και παλαιοβοτανικών δειγμάτων από την ελληνική επικράτεια. Οι συλλογές διαρκώς εμπλουτίζονται.

«Απολίθωμα είναι ένας γενικός όρος που σημαίνει ένας πετρωμένος, λιθοποιημένος οργανισμός… Η επιστήμη της Παλαιοντολογίας βοηθάει στο να παρακολουθήσει κανείς την εξέλιξη των οργανισμών κατά τη διάρκεια του γεωλογικού χρόνου…».
Πέρα από το γοητευτικό ταξίδι στα βάθη του χρόνου, ο καθηγητής Μιχάλης Δερμιτζάκης, μας ανοίγει την πόρτα σε μια σχετικά άγνωστη πτυχή της ελληνικής γης, η οποία μας αφηγείται μια ιστορία πολύ πριν ο γραπτός λόγος γίνει η μόνη σαφής μαρτυρία του παρελθόντος.

Μιλάμε για Ιστορία σε βάθος εκατομμυρίων ετών. Για απολιθώματα ηλικίας μέχρι και 17 εκατομμυρίων ετών… Το μέγεθος των αριθμών αυτών δύσκολα συλλαμβάνεται. Ο καθηγητής σε ένα βιβλίο του έχει γράψει ότι αν υπολογίσουμε την ηλικία της Γης και την αναγάγουμε στη διάρκεια ενός 24ώρου, ο άνθρωπος εμφανίζεται τα τελευταία δευτερόλεπτα.

Τα μικροαπολιθώματα στα οποία στήριξε και τη διδακτορική διατριβή του ο Μιχάλης Δερμιτζάκης, τα οποία συλλέγονται στις γεωτρήσεις για πετρέλαιο, μπορείς να τα δεις και να τα μελετήσεις μόνο με εξελιγμένα μικροσκόπια. Ένα τέτοιο μικροσκόπιο τελευταίας τεχνολογίας (από τα ελάχιστα που υπάρχουν διεθνώς) διαθέτει πια και το Πανεπιστήμιο Αθηνών.

Ένα από τα αντικείμενα της επιστήμης της Γεωλογίας είναι και η Ορυκτολογία, στην οποία και εστιάζει ο καθηγητής αφού εκεί εναποθέτει και τις ελπίδες όλη η Ελλάδα.

«Η επιστήμη της Παλαιοντολογίας βοηθάει τα μέγιστα στη διερεύνηση υπάρξεως ή μη υδρογονανθράκων αλλά και σε άλλες κατηγορίες, όπως στα μεταλλεύματα» αναφέρει ο καθηγητής.

«Η Ελλάδα είναι και περιοχή, η οποία εγκλείει ορυκτό πλούτο στα σπλάχνα της, το θέμα είναι να υπάρξει ένας τέτοιος προγραμματισμός ούτως ώστε να γίνει εκμετάλλευση, χωρίς όμως να καταστραφεί το περιβάλλον που ζει ο κόσμος».