Τριάντα πέντε χρόνια συνεχούς παρουσίας το «Μονόγραμμα», η μακροβιότερη πολιτιστική εκπομπή της δημόσιας τηλεόρασης, έχει καταγράψει με μοναδικό τρόπο τα πρόσωπα που σηματοδότησαν με την παρουσία και το έργο τους την πνευματική, πολιτιστική και καλλιτεχνική πορεία του τόπου μας.

«Εθνικό αρχείο» έχει χαρακτηριστεί από το σύνολο του Τύπου και για πρώτη φορά το 2012, η Ακαδημία Αθηνών αναγνώρισε και βράβευσε οπτικοακουστικό έργο, απονέμοντας στους δημιουργούς-παραγωγούς και σκηνοθέτες Γιώργο και Ηρώ Σγουράκη το Βραβείο της Ακαδημίας Αθηνών για το σύνολο του έργου τους και ιδίως για το «Μονόγραμμα» με το σκεπτικό ότι: «…οι βιογραφικές τους εκπομπές αποτελούν πολύτιμη προσωπογραφία Ελλήνων που έδρασαν στο παρελθόν αλλά και στην εποχή μας και δημιούργησαν, όπως χαρακτηρίστηκε, έργο “για τις επόμενες γενεές”».
Έθνος χωρίς ιστορική μνήμη, και χωρίς συνέχεια πολιτισμού, είναι καταδικασμένο. Και είμαστε υποχρεωμένοι ως γενιά, να βρούμε τις βέβαιες πατημασιές, πάνω στις οποίες θα πατήσουν οι επόμενες γενιές. Πώς; Βαδίζοντας στα χνάρια του πολιτισμού που άφησαν οι μεγάλοι της εποχής μας. Στο μεσοστράτι δύο αιώνων, και υπερήφανοι που γεννηθήκαμε την ίδια εποχή με αυτούς και κοινωνήσαμε της Τέχνης τους, οφείλουμε να τα περιφρουρήσουμε, να τα περισώσουμε.

Η ιδέα της δημιουργίας ήταν του παραγωγού-σκηνοθέτη Γιώργου Σγουράκη, προκειμένου να παρουσιαστεί με αυτοβιογραφική μορφή η ζωή, το έργο και η στάση ζωής των προσώπων που δρουν στην πνευματική, πολιτιστική, καλλιτεχνική, κοινωνική και γενικότερα στη δημόσια ζωή, ώστε να μην υπάρχει κανενός είδους παρέμβαση και να διατηρηθεί ατόφιο το κινηματογραφικό ντοκουμέντο.

Η μορφή της κάθε εκπομπής έχει στόχο την αυτοβιογραφική παρουσίαση (καταγραφή σε εικόνα και ήχο) ενός ατόμου που δρα στην πνευματική, καλλιτεχνική, πολιτιστική, πολιτική, κοινωνική και γενικά στη δημόσια ζωή, κατά τρόπο που κινεί το ενδιαφέρον των συγχρόνων του.
Ο τίτλος είναι από το ομότιτλο ποιητικό έργο του Οδυσσέα Ελύτη (με τη σύμφωνη γνώμη του) και είναι απόλυτα καθοριστικός για το αντικείμενο που πραγματεύεται: Μονόγραμμα = Αυτοβιογραφία.

Το σήμα της σειράς είναι ακριβές αντίγραφο από τον σπάνιο σφραγιδόλιθο που υπάρχει στο Βρετανικό Μουσείο και χρονολογείται στον 4ο ώς τον 3ο αιώνα π.Χ. και είναι από καφετί αχάτη.
Τέσσερα γράμματα συνθέτουν και έχουν συνδυαστεί σε μονόγραμμα. Τα γράμματα αυτά είναι το Υ, το Β, το Ω και το Ε. Πρέπει να σημειωθεί ότι είναι πολύ σπάνιοι οι σφραγιδόλιθοι με συνδυασμούς γραμμάτων, όπως αυτός που έχει γίνει το χαρακτηριστικό σήμα της τηλεοπτικής σειράς.

Το χαρακτηριστικό μουσικό σήμα που συνοδεύει τον γραμμικό αρχικό σχηματισμό του σήματος με τη σύνθεση των γραμμάτων του σφραγιδόλιθου, είναι δημιουργία του συνθέτη Βασίλη Δημητρίου.

Σε κάθε εκπομπή ο/η αυτοβιογραφούμενος/η οριοθετεί το πλαίσιο της ταινίας, η οποία γίνεται γι' αυτόν. Στη συνέχεια, με τη συνεργασία τους καθορίζεται η δομή και ο χαρακτήρας της όλης παρουσίασης. Μελετούμε αρχικά όλα τα υπάρχοντα βιογραφικά στοιχεία, παρακολουθούμε την εμπεριστατωμένη τεκμηρίωση του έργου του προσώπου το οποίο καταγράφουμε, ανατρέχουμε στα δημοσιεύματα και στις συνεντεύξεις που το αφορούν και έπειτα από πολύμηνη πολλές φορές προεργασία, ολοκληρώνουμε την τηλεοπτική μας καταγραφή.

Στη δημιουργία της σειράς των εκπομπών συνεργάστηκαν:
Παραγωγός: Γιώργος Σγουράκης
Σκηνοθέτες: Γιάννης Ξανθόπουλος, Χρίστος Ακρίδας, Κιμ Ντίμον, Μπάμπης Πλαϊτάκης, Γιώργος Σγουράκης και Περικλής K. Ασπρούλιας
Φωτογραφία: Στάθης Γκόβας
Ηχοληψία: Νίκος Παναγοηλιόπουλος
Μοντάζ: Σταμάτης Μαργέτης και Γιώργος Γεωργόπουλος
Διεύθυνση παραγωγής: Στέλιος Σγουράκης

Η Αρλέτα αυτοβιογραφείται στο «Μονόγραμμα» αυτής της εβδομάδας. Με τον ολότελα δικό της χαρακτηριστικό τρόπο, ξετυλίγει μπροστά στο φακό τη συναρπαστική πορεία της στο χώρο του τραγουδιού, των μπουάτ, εκεί όπου γεννήθηκε το «Νέο Κύμα». Αγοροκόριτσο από μικρή, Αρσακειάδα με το… ζόρι, φοιτήτρια στη Σχολή Καλών Τεχνών. Στη συνέχεια, κάπου εκεί, τυχαία σε μια εκδρομή, την «ανακάλυψε» ο Παπαστεφάνου και ο Πατσιφάς από τη ΛΥΡΑ ηχογράφησε τα τραγούδια της. Το πρώτο τραγούδι που έγραψε ήταν «Τα μικρά παιδιά». Μέχρι τότε δεν είχε γράψει ποτέ ούτε στιχάκι ως έφηβη. Το 1966 ηχογραφείται ο πρώτος δίσκος κατευθείαν LP με τραγούδια που έδωσαν ο Γιάννης Σπανός, ο Γιώργος Κοντογιώργος, ο Νότης Μαυρουδής και ο Νίκος Χουλιαράς. Ο δίσκος είχε απρόσμενη επιτυχία. Μετά όλα πήραν το δρόμο τους…Τραγουδάει στην Παράγκα, στις Νεφέλες, στον Τιπούκειτο. Την είπαν Βασίλισσα των μπουάτ… Κι όμως «Όλο κι όλο στην Πλάκα έχω τραγουδήσει ενάμιση χρόνο κι αυτό το ότι ήμουνα η “βασίλισσα των μπουάτ” δεν ξέρω από πού βγήκε».
Η Αρλέτα εξομολογείται τη δική της φιλοσοφία για τη ζωή, τον πόνο για την Ελλάδα που φεύγει, την Ελλάδα με τον Παρθενώνα, τα ξωκλήσια, τη μουσική και τους ποιητές… Συγκρατείται για να μη πει «κακές λέξεις», αυτό το «κακό κορίτσι» των μπουάτ που κουβαλάει στην ιστορία του θρυλικές παρεξηγήσεις.
Η φήμη ότι έσπασε μια κιθάρα σ’ ένα κεφάλι την ακολουθεί έως σήμερα. Μας εξηγεί ότι δεν ήταν ακριβώς έτσι. Περιγράφει τις μπουάτ ως τον πιο πολιτισμένο τρόπο ψυχαγωγίας που πέρασε ποτέ από την Ελλάδα. Ήταν χώροι, όπου αυτοί που πήγαιναν, ήξεραν ότι πάνε για να ακούσουν, δεν πάνε ούτε για να χορέψουν, ούτε για να κάνουν πλάκα.
Η μουσική και οι αγαπημένες κιθάρες της είναι η ζωή της. Ωστόσο, δεν ξέχασε και την πρώτη της ενασχόληση με τη ζωγραφική. Σκίτσα της και πίνακές της έκαναν την εμφάνισή τους σε δύο ατομικές εκθέσεις ζωγραφικής στην Τζια και την Αθήνα. Η περιπέτεια της υγείας της, περιόρισε τις εμφανίσεις της, ωστόσο γράφει και τραγουδάει ακόμα.
Γιατί «…τα σχέδιά μου, η κιθάρα μου και τα βιβλία μου με ελευθερώνουν, με αφήνουν και φεύγω. Και μ’ αυτά ζω. Και με κάποιους φίλους, πολύ λίγους, ελάχιστους, που τους αγαπάω και μ’ αγαπάνε…».