Τριάντα πέντε χρόνια συνεχούς παρουσίας το «Μονόγραμμα», η μακροβιότερη πολιτιστική εκπομπή της δημόσιας τηλεόρασης, έχει καταγράψει με μοναδικό τρόπο τα πρόσωπα που σηματοδότησαν με την παρουσία και το έργο τους την πνευματική, πολιτιστική και καλλιτεχνική πορεία του τόπου μας.

«Εθνικό αρχείο» έχει χαρακτηριστεί από το σύνολο του Τύπου και για πρώτη φορά το 2012, η Ακαδημία Αθηνών αναγνώρισε και βράβευσε οπτικοακουστικό έργο, απονέμοντας στους δημιουργούς-παραγωγούς και σκηνοθέτες Γιώργο και Ηρώ Σγουράκη το Βραβείο της Ακαδημίας Αθηνών για το σύνολο του έργου τους και ιδίως για το «Μονόγραμμα» με το σκεπτικό ότι: «…οι βιογραφικές τους εκπομπές αποτελούν πολύτιμη προσωπογραφία Ελλήνων που έδρασαν στο παρελθόν αλλά και στην εποχή μας και δημιούργησαν, όπως χαρακτηρίστηκε, έργο “για τις επόμενες γενεές”».
Έθνος χωρίς ιστορική μνήμη, και χωρίς συνέχεια πολιτισμού, είναι καταδικασμένο. Και είμαστε υποχρεωμένοι ως γενιά, να βρούμε τις βέβαιες πατημασιές, πάνω στις οποίες θα πατήσουν οι επόμενες γενιές. Πώς; Βαδίζοντας στα χνάρια του πολιτισμού που άφησαν οι μεγάλοι της εποχής μας. Στο μεσοστράτι δύο αιώνων, και υπερήφανοι που γεννηθήκαμε την ίδια εποχή με αυτούς και κοινωνήσαμε της Τέχνης τους, οφείλουμε να τα περιφρουρήσουμε, να τα περισώσουμε.

Η ιδέα της δημιουργίας ήταν του παραγωγού-σκηνοθέτη Γιώργου Σγουράκη, προκειμένου να παρουσιαστεί με αυτοβιογραφική μορφή η ζωή, το έργο και η στάση ζωής των προσώπων που δρουν στην πνευματική, πολιτιστική, καλλιτεχνική, κοινωνική και γενικότερα στη δημόσια ζωή, ώστε να μην υπάρχει κανενός είδους παρέμβαση και να διατηρηθεί ατόφιο το κινηματογραφικό ντοκουμέντο.

Η μορφή της κάθε εκπομπής έχει στόχο την αυτοβιογραφική παρουσίαση (καταγραφή σε εικόνα και ήχο) ενός ατόμου που δρα στην πνευματική, καλλιτεχνική, πολιτιστική, πολιτική, κοινωνική και γενικά στη δημόσια ζωή, κατά τρόπο που κινεί το ενδιαφέρον των συγχρόνων του.
Ο τίτλος είναι από το ομότιτλο ποιητικό έργο του Οδυσσέα Ελύτη (με τη σύμφωνη γνώμη του) και είναι απόλυτα καθοριστικός για το αντικείμενο που πραγματεύεται: Μονόγραμμα = Αυτοβιογραφία.

Το σήμα της σειράς είναι ακριβές αντίγραφο από τον σπάνιο σφραγιδόλιθο που υπάρχει στο Βρετανικό Μουσείο και χρονολογείται στον 4ο ώς τον 3ο αιώνα π.Χ. και είναι από καφετί αχάτη.
Τέσσερα γράμματα συνθέτουν και έχουν συνδυαστεί σε μονόγραμμα. Τα γράμματα αυτά είναι το Υ, το Β, το Ω και το Ε. Πρέπει να σημειωθεί ότι είναι πολύ σπάνιοι οι σφραγιδόλιθοι με συνδυασμούς γραμμάτων, όπως αυτός που έχει γίνει το χαρακτηριστικό σήμα της τηλεοπτικής σειράς.

Το χαρακτηριστικό μουσικό σήμα που συνοδεύει τον γραμμικό αρχικό σχηματισμό του σήματος με τη σύνθεση των γραμμάτων του σφραγιδόλιθου, είναι δημιουργία του συνθέτη Βασίλη Δημητρίου.

Σε κάθε εκπομπή ο/η αυτοβιογραφούμενος/η οριοθετεί το πλαίσιο της ταινίας, η οποία γίνεται γι' αυτόν. Στη συνέχεια, με τη συνεργασία τους καθορίζεται η δομή και ο χαρακτήρας της όλης παρουσίασης. Μελετούμε αρχικά όλα τα υπάρχοντα βιογραφικά στοιχεία, παρακολουθούμε την εμπεριστατωμένη τεκμηρίωση του έργου του προσώπου το οποίο καταγράφουμε, ανατρέχουμε στα δημοσιεύματα και στις συνεντεύξεις που το αφορούν και έπειτα από πολύμηνη πολλές φορές προεργασία, ολοκληρώνουμε την τηλεοπτική μας καταγραφή.

Στη δημιουργία της σειράς των εκπομπών συνεργάστηκαν:
Παραγωγός: Γιώργος Σγουράκης
Σκηνοθέτες: Γιάννης Ξανθόπουλος, Χρίστος Ακρίδας, Κιμ Ντίμον, Μπάμπης Πλαϊτάκης, Γιώργος Σγουράκης και Περικλής K. Ασπρούλιας
Φωτογραφία: Στάθης Γκόβας
Ηχοληψία: Νίκος Παναγοηλιόπουλος
Μοντάζ: Σταμάτης Μαργέτης και Γιώργος Γεωργόπουλος
Διεύθυνση παραγωγής: Στέλιος Σγουράκης

Ο Νότης Μαυρουδής, από τους κυριότερους εκφραστές του Νέου Κύματος, μέρος του νεοελληνικού πολιτιστικού γίγνεσθαι, κιθαριστής, συνθέτης και ραδιοφωνικός παραγωγός, αυτοβιογραφείται στο «Μονόγραμμα».

Πολλές διακρίσεις και βραβεία και ακόμα πιο πλούσια δισκογραφία, συνοδεύουν τον σημαντικό όσο και διακριτικό δημιουργό, που πέρασε τα δύο πρώτα χρόνια της ζωής του στη φυλακή, κοντά στη μάνα του, η οποία ήταν κρατούμενη στις φυλακές Αβέρωφ. Γόνος προσφύγων, άρχισε να ασχολείται με τη μουσική όταν απέκτησε την πρώτη του κιθάρα σε ηλικία 13 ετών. Ευτύχησε να έχει πρώτη δασκάλα τη Λίζα Ζώη μέχρι που μεταπήδησε στον «εξαιρετικό δάσκαλο» τον Δημήτρη Φάμπα. Η εποχή των μπουάτ είναι συνυφασμένη με τον Νότη Μαυρουδή, ο οποίος εργάστηκε εκεί με την κιθάρα του για λόγους βιοπορισμού. Όμως, εκεί ήταν που τον περίμενε η πρώτη σημαντική συνεργασία του, με την Ντόρα Γιαννακοπούλου και τον Γιώργο Ζωγράφο. Εκεί τον γνώρισε και ο Αλέξανδρος Πατσιφάς, ο διευθυντής της δισκογραφικής εταιρείας «Λύρα» και του ζήτησε να ηχογραφήσουν ένα δισκάκι 45 στροφών με το τραγούδι του, «Άκρη δεν έχει ο ουρανός». Αυτό το τραγούδι ήταν ένα απ’ αυτά στα οποία στηρίχτηκε ο Πατσιφάς για να εισάγει στη δισκογραφία και στη μουσική της εποχής γενικότερα, την ετικέτα «Νέο Κύμα». Από εκεί και πέρα οι δρόμοι τον οδηγούν στη γνωριμία αλλά και στη συνεργασία με τους μεγάλους της εποχής: Μάνο Χατζιδάκι, Μίκη Θεοδωράκη, Τάσο Λειβαδίτη, Οδυσσέα, Ελύτη, Νίκο Καρύδη… Ήταν η περίοδος που, όπως ομολογεί ο ίδιος, ένιωσε να αφομοιώνονται δημιουργικά μέσα του δύο πνευματικές διαστάσεις παράλληλες σαν «τις δύο όψεις ενός νομίσματος»: Θεοδωράκης-Χατζιδάκις.

Ανήσυχο πνεύμα, αναζήτησε συγχρόνως και γνώρισε σε βάθος το ρεμπέτικο τραγούδι. Ανακάλυψε τον Τσιτσάνη, τον Παπαϊωάννου, τον Ρούκουνα, τον Μπαγιαντέρα. Η λαϊκή κουλτούρα προστέθηκε στο παζλ που άρχισε να δημιουργείται μέσα του. Στη μακρόχρονη πορεία του και μέχρι σήμερα έχει συνεργαστεί με σπουδαίους ποιητές, καθώς και με σημαντικούς τραγουδιστές, όπως τους Θανάση Γκαϊφύλλια, Γιώργο Ζωγράφο, Αρλέτα, Ελένη Βιτάλη, Γιώργο Μουφλουζέλη, Γιάννη Σαμσιάρη, Νένα Βενετσάνου, Πέτρο Πανδή, Κώστα Θωμαΐδη, Σταμάτη Κραουνάκη, Τάνια Τσανακλίδου, Μανώλη Μητσιά, Χ. Αλεξίου, Γιώργο Νταλάρα, Γλυκερία, Παντελή Θαλασσινό, Έλλη Πασπαλά, Αναστασία Μουτσάτσου.