Το «Μονόγραμμα» έχει καταγράψει με μοναδικό τρόπο τα πρόσωπα που σηματοδότησαν με την παρουσία και το έργο τους την πνευματική, πολιτιστική και καλλιτεχνική πορεία του τόπου μας. «Εθνικό αρχείο» έχει χαρακτηριστεί από το σύνολο του Τύπου και για πρώτη φορά το 2012 η Ακαδημία Αθηνών αναγνώρισε και βράβευσε οπτικοακουστικό έργο, απονέμοντας στους δημιουργούς παραγωγούς και σκηνοθέτες Γιώργο και Ηρώ Σγουράκη το Βραβείο της Ακαδημίας Αθηνών για το σύνολο του έργου τους και ιδίως για το «Μονόγραμμα» με το σκεπτικό ότι: «…οι βιογραφικές τους εκπομπές αποτελούν πολύτιμη προσωπογραφία Ελλήνων που έδρασαν στο παρελθόν αλλά και στην εποχή μας και δημιούργησαν, όπως χαρακτηρίστηκε, έργο “για τις επόμενες γενεές”».

Η ιδέα της δημιουργίας ήταν του παραγωγού-σκηνοθέτη Γιώργου Σγουράκη, προκειμένου να παρουσιαστεί με αυτοβιογραφική μορφή η ζωή, το έργο και η στάση ζωής των προσώπων που δρουν στην πνευματική, πολιτιστική, καλλιτεχνική, κοινωνική και γενικότερα στη δημόσια ζωή, ώστε να μην υπάρχει κανενός είδους παρέμβαση και να διατηρηθεί ατόφιο το κινηματογραφικό ντοκουμέντο.

Η μορφή της κάθε εκπομπής έχει σκοπό την αυτοβιογραφική παρουσίαση (καταγραφή σε εικόνα και ήχο) ενός ατόμου που δρα στην πνευματική, καλλιτεχνική, πολιτιστική, πολιτική, κοινωνική και γενικά στη δημόσια ζωή, κατά τρόπο που κινεί το ενδιαφέρον των συγχρόνων του.

Ο άνθρωπος που ανέδειξε την Αρχαία Μεσσήνη, ως έναν από τους σημαντικότερους αρχαιολογικούς χώρους παγκοσμίως, ο καθηγητής της Κλασικής Αρχαιολογίας, Πέτρος Θέμελης, αυτοβιογραφείται στην εκπομπή, παρουσιάζοντας την εκπληκτική αρχαιολογική ανασκαφή του. Ο ίδιος μάς ξεναγεί στο χώρο, που είναι γεμάτος από τη μαγεία που συντελείται, όταν οι αιώνες φανερώνουν τα καλά κρυμμένα μυστικά τους.
Ο Πέτρος Θέμελης έφερε με τη σκαπάνη του στο φως μία ολόκληρη αρχαία πολιτεία, που είχε ιδρυθεί το 369 π.Χ. σε έκταση 4.000 στρεμμάτων, με στιβαρή οχύρωση και άριστο πολεοδομικό σύστημα: Θέατρα, Βουλευτήριο, Στάδιο, Γυμναστήριο, πλήθος ιερών, κρήνες, μνημεία και δεκάδες αγάλματα.
Έργο ζωής η ανασκαφή της Αρχαίας Μεσσήνης, εδώ και περίπου 27 χρόνια, ενός αφοσιωμένου στην επιστήμη του καθηγητή, ο οποίος έχει σφραγίσει με την παρουσία και το έργο του την αρχαιολογική έρευνα από την Πέλλα μέχρι την Ερέτρια και από τους Δελφούς ως την Ελεύθερνα στην Κρήτη.
Γιος του λογοτέχνη Γιώργου Θέμελη, γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη το 1936 και ολοκλήρωσε τις βασικές σπουδές του στο Δημοτικό και στο Γυμνάσιο του Πειραματικού Σχολείου του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Πήρε πτυχίο Ιστορίας και Αρχαιολογίας από τη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και στη συνέχεια, το 1972, διδακτορικό δίπλωμα από το Aρχαιολογικό Iνστιτούτο του Πανεπιστημίου του Mονάχου με θέμα διατριβής «Πρώιμα Ελληνικά Ταφικά Μνημεία» («Frühgriechische Grabbauten»).
Μεταξύ των ετών 1963 και 1980 υπηρέτησε ως επιμελητής και έφορος αρχαιοτήτων στις Αρχαιολογικές Περιφέρειες Ηλείας-Μεσσηνίας, Αττικής, Εύβοιας, Φωκίδος, Λοκρίδας και Αιτωλοακαρνανίας, ενώ από το 1977 ώς το 1980 διετέλεσε διευθυντής του Αρχαιολογικού Μουσείου των Δελφών. Πραγματοποίησε ανασκαφικές έρευνες σε όλες τις παραπάνω περιοχές, όπου υπηρέτησε. Από το 1980 ώς το 1984 ήταν προϊστάμενος της Παλαιοανθρωπολογίας και Σπηλαιολογίας για ολόκληρη την Ελλάδα με έδρα την Αθήνα.
Καθηγητής Κλασικής Αρχαιολογίας εξελέγη το 1984 στο Πανεπιστήμιο Κρήτης. Τις ανασκαφικές εργασίες στην Αρχαία Μεσσήνη ανέλαβε το 1986. Ο Πέτρος Θέμελης έχει δημοσιεύσει μονογραφίες, περισσότερες από διακόσιες επιστημονικές πραγματείες, βιβλιοκρισίες, αρχαιολογικούς οδηγούς χώρων και μουσείων, εκθέσεις ανασκαφών, άρθρα σε εγκυκλοπαίδειες, επιφυλλίδες κ.ά.
Είναι μέλος επιστημονικών εταιρειών της Ελλάδας και του εξωτερικού και έχει τύχει πολλών τιμητικών διακρίσεων. Μάλιστα, βραβεύτηκε με το Διεθνές Βραβείο Αρχαιολογίας στην πόλη του Βατικανού (Ρώμη).
Το αυτοβιογραφικό ντοκιμαντέρ του Πέτρου Θέμελη, που γυρίστηκε στην Αρχαία Μεσσήνη και την Αθήνα, προλογίζει ο Γιώργος Σγουράκης.