Εκπομπή με θέμα τις εικαστικές τέχνες παραγωγής 2024.

Η «Εποχή των Εικόνων» (2003-2023 ΕΡΤ) συμπλήρωσε 20 χρόνια σταθερής παρουσίας και καταγραφής της σύγχρονης εικαστικής σκηνής τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό. Σε αυτή την 20ετία δημιουργήθηκε ένα εθνικό αν και διεθνές αρχείο για τη σύγχρονη τέχνη δίνοντας παράλληλα στο κοινό τη δυνατότητα να γνωρίσει σπουδαίους καλλιτέχνες, μεγάλες εκθέσεις, μουσεία, συλλέκτες. Η Κατερίνα Ζαχαροπούλου που επιμελείται, ερευνά και παρουσιάζει επί 20 χρόνια την «Εποχή των Εικόνων» συνεχίζει να καταγράφει αυτόν τον συναρπαστικό και σύγχρονο κόσμο της τέχνης του οποίου τα μηνύματα, οι αναζητήσεις και οι μορφές συντονίζονται με καίρια ζητήματα της εποχής όπως οι ταυτότητες, οι οικολογίες, οι συλλογικότητες, οι γενιές ελλήνων και ξένων καλλιτεχνών και η εκ νέου ανάγνωση των έργων τους, το σώμα, η ανάδειξη παραδοσιακών μορφών τέχνης μέσα σε νέα πλαίσια και με νέα γλώσσα, τα μουσεία και οι νέοι τους στόχοι, η ζωγραφική, η γλυπτική και η κινούμενη εικόνα μέσα από διαφορετικές αναγνώσεις του Κόσμου, των φύλλων, των τόπων, της ιστορίας τους.

Ο Νέος κύκλος των 12 αρχικά επεισοδίων εστιάζει σε καλλιτέχνες και εκθέσεις που αυτή τη χρονική στιγμή επαναπροσδιορίζουν όλα αυτά τα ζητήματα, στον τρόπο που τα μουσεία αντιλαμβάνονται τον μουσειολογικό και κοινωνικό τους ρόλο, με νέες πρακτικές και αφηγήσεις κάνοντας αισθητό το γεγονός ενός κόσμου που αλλάζει ραγδαία.

Ποιος είναι ο Μαρσέλ Ντυσάμ?

Με αφορμή την έκθεση έργων του Marcel Duchamp για πρώτη φορά στην Ελλάδα από την Eleftheria Tseliou Gallery η εκπομπή παρουσιάζει ένα ιστορικό αφιέρωμα στον καλλιτέχνη που καθόρισε την εννοιολογική τέχνη και έθεσε τα θεμέλια της σύγχρονης τέχνης. Ο τίτλος της έκθεσης, Re(a)Duchamp παραπέμπει σε μια νέα ανάγνωση της προσωπικότητας και του έργου του. Η ιδέα και η επιμέλειά της ανήκει στον Κύριλλο Σαρρή, καλλιτέχνη, γιατρό και μελετητή του έργου του Μαρσέλ Ντυσάμ. Μιλά στη Κατερίνα Ζαχαροπούλου με βαθειά γνώση της ιστορίας του καλλιτέχνη, της σημασίας των εμβληματικών έργων του, τις διαδοχικές του περιόδους στον καθορισμό του αντικειμένου ως ready-made,καθώς και των σημειώσεων που μέρος τους παρουσιάστηκε στην έκθεση. Στην εκπομπή μιλούν ακόμη η Ελευθερία Τσέλιου για το εγχείρημα της συλλογής των έργων στην γκαλερί της, ο καθηγητής ιστορίας της τέχνης στην ΑΣΚΤ Νίκος Δασκαλοθανάσης και ο συγγραφέας Θάνος Σταθόπουλος. Καθ΄ένας από αυτούς φωτίζει διαφορετικές πλευρές της περίπτωσης Μαρσέλ Ντυσάμ φέρνοντας στο προσκήνιο την εκ νέου ανάγνωση όχι μόνο των έργων αλλά και της προσωπικότητάς του. Τα έργα που εκτέθηκαν και παρουσιάζονται στην εκπομπή προέρχονται από ιδιωτικές συλλογές και ιδρύματα από την Ευρώπη και την Αμερική.

Ακολουθεί απόσπασμα από τα λόγια του Κύριλλου Σαρρή για το έργο του Μαρσέλ Ντυσάμ που ακούγονται στην εκπομπή και που βρίσκονται στο βιβλίο που εξέδωσε η ΑΓΡΑ με αφορμή την έκθεση:

Καθώς συγκεντρώνει και επεξεργάζεται μια σειρά σημειώσεων και σπουδών σε γυαλί, συλλαμβάνει την ιδέα να θέσει τη ζωγραφική στην υπηρεσία της νόησης. Η στρατηγική κίνησης για την επίτευξη του σκοπού αυτού είναι η μετατόπιση απο την αισθητική σαγήνη του εικαστικού αντικειμένου στη σαγήνη της φιλοσοφικής ενασχόλησης με την οντολογία του έργου. ‘Ο,τι ακολουθεί, χωρίς να υπεισέλθουμε σε λεπτομέρειες, ανοίγει δύο δρόμους που έχουν καθοριστικές επιπτώσεις για τη σύγχρονη τέχνη. Πρώτον, η επανανακάλυψη, στο τέλος της δεκαετίας του ’50, του Μαρσέλ Ντυσάν ως κατασκευαστή αντικειμένων και όχι ως μέλους της ομάδας των σουρεαλιστών που είχαν καταφύγει στην Αμερική, απο το ζεύγος Rauschenberg – Johns και η εμπλοκή του Βρετανού Richard Hamilton στην μελέτη και την τυπογραφική αναπαραγωγή των σημειώσεων του, οδηγούν στον νεοντανταϊσμό και την ποπ αρτ. Δεύτερον, στο τέλος της δεκαετίας του ’60 η εκ νέου ανάγνωση του έργου του Ντυσάν απο τη « συμμορία των μάγων που εξαφανίζουν τα αντικείμενα » (Kosuth, Huebler, Weiner κ.α.) φέρνει στο προσκήνιο της τέχνης το κίνημα που ονομάζεται conceptual art (εννοιολογική τέχνη). [...]